DECE1-UNIT1-IGNOU-DAY6(ENG/HINDI)-ORSP

Given:

Number = 2963

Concept used:

Lowest Common Multiple

Calculation:

LCM of (9, 10, 15) = 3 × 3 × 10

⇒ 90

2963/90, remainder = 83

∴ The least number that must be subtracted from 2963 which gives remainder 5 when divided by 9, 10 and 15:

⇒  83 - 5 = 78

Let the cistern be filled in x hours

⇒ Efficiency of Pipe A = 1/22

⇒ Efficiency of pipe B = 1/33

According to question,

⇒ {(x – 3)/22} + (x/33) = 1

⇒ (3x – 9 + 2x)/66 = 1

⇒ 5x – 9 = 66

⇒ x = 15

∴ Cistern gets filled in 15 hours.

A alone can fill it in 22 hours

B alone can fill it in 33 hours

Total work = LCM of (22, 33) = 66 unit

As in question it is given that A will leave the work 3 hours before so if A doesn't leave then they will complete the total work = 66 + 3 × 3 = 75 unit

∴ Time taken = 75/(3 + 2) = 15 hours

Given:

{(.98)3 + (0.02)3 + 3 × 0.98 × 0.02 – 1}

Concept used:

(a + b)3 = a3 + b3 + 3ab(a + b)

Calculation:

{(.98)³ + (0.02)³ + 3 × 0.98 × 0.02 – 1

⇒ [(.98)³ + (0.02)³ + 3 × 0.98 × 0.02(0.98 + 0.02)} – 1]

Now, first term is of the form (a + b)3 where a = .98 and b = 0.02

⇒ (0.98 + 0.02)³ – 1 = 1 – 1 = 0

∴ The value is 0.

Given:

Time = 9 months

SI = 0.12 × Principle

Formula Used:

SI = (P × R × T)/100

Calculation:

1 year = 12 months

⇒ 1 month = 1/12 years

⇒ 9 months = 9/12 years

According to the question,

SI = 0.12 × P

SI = (P × R × T)/100

⇒ P × 0.12 = (P × 9 × R)/(12 × 100)

⇒ R = (0.12 × 100 × 12)/9

⇒ R = 16%

∴ The rate of interest is 16%.

Given:

Total no. of students = 84

Average = 95

Ratio of boys : girls = 10 : 11

Concept used:

Average = Sum of elements/no. of elements

Calculation:

Boys = 84 × 10/21

⇒ 40

Girls = 44

Let average score of girls = 5x

So, boys = 4x

According to the question,

40 × 4x + 44 × 5x = 95 × 84

⇒ 160x + 220x = 95 × 84

⇒ 380x = 95 × 84

⇒ 4x = 84

⇒ Average of boys = 84

∴ The average score of the boys in the test is 84

Shortcut Trick

Calculation:

Since the numbers are in a ratio 2 : 3 : 4, let the number be 2x, 3x and 4x

According to the question,

(2x)² + (3x)² + (4x)² = 2349

⇒ 4x² + 9x² + 16x² = 2349

⇒ 29x² = 2349

⇒ x² = 81

⇒ x = 9

∴ The numbers are 18, 27 and 36

The HCF of two co- prime numbers is 1

Additional Information

A Co-prime number is a set of numbers or integers which have only 1 as their common factor i.e. their highest common factor (HCF) will be 1.

Co-prime numbers are also known as relatively prime or mutually prime numbers. It is important that there should be two numbers in order to form co-primes.

Given:

The cost price of wine = Rs. 60 per litre

The cost price of water = Rs. 0 per litre

The cost price of mixture = Rs. 40 per litre

Calculations:

Let the quantity of wine and water added in final mixture be x and y respectively.

According to the question:

60 × x + 0y = (x + y) × 40

⇒ 60x  = 40x + 40y

⇒ 60x - 40x = 40y

⇒ 20x = 40y

⇒ x : y = 2 : 1

∴ The ratio in which water and wine should be mixed is 1 : 2.

Alternate Method

Given:

The cost price of wine = Rs. 60 per litre

The cost price of water = Rs. 0 per litre

The cost price of mixture = Rs. 40 per litre

Concept used:

If two indigents are mixed, then

Calculation:

Using alligation,

Ratio of wine and water = 40 : 20 = 2 :1

∴ The ratio in which water and wine should be mixed is 1 : 2.

Important Points

Given:

x : y = 6 : 5

And z : y = 9 : 25

Calculation :

x/y = 6/5     ---- (i)

And z/y = 9/25

⇒ y/z = 25/9     ---- (ii)

Multiply equation (i) and (ii) we get,

(x/y) × (y/z) = (6/5) × (25/9)

⇒ x/z = 10/3

∴ x : z = 10 : 3

Alternate Method 

x : y = 6 : 5     ----- (i)

And z : y = 9 : 25     ---- (ii)

As y is in both the ratios, Multiply (i) × 5 to make equal value of y in both the ratios

x : y = (6 : 5) × 5 = 30 : 25    ---- (iii)

from (ii) and (iii), Since y is same in both the ratios

x : z = 30 : 9 = 10 : 3

Given data:

Total time of journey = 7 hours

Speed of car for half distance = 40 km/hr

Speed of car for remaining distance = 60 km/hr

Concept used:

Distance = Speed × Time

Calculation:

Let total distance be 2x.

Time₁ = Distance/Speed

⇒ x/40 hours

Time₂ = Distance/Speed

⇒ x/60 hours

Total time = Time₁ + Time₂

⇒ 7 = x/40 + x/60

⇒ 7 = (3x + 2x)/120

⇒ 7 = 5x/120

⇒ x = 7 × 24

⇒ x = 168 km

⇒ Total distance = 2x

⇒ 2 × 168

⇒ 336 km

∴ Total distance covered by the car is 336 km.

Alternate Method

Concept used:

Average speed = (2 × Speed₁ × Speed₂)/(Speed₁ + Speed_2­)

Calculation:

Since distance covered in both the cases is same we can apply concept of average velocity required to cover same distance.

Average speed = (2 × Speed₁ × Speed₂)/(Speed₁ + Speed_2­)

⇒ (2 × 40 × 60)/(40 + 60)

⇒ 4800/100

⇒ 48 km/hr

Distance = Speed × Time

⇒ 48 × 7

⇒ 336 km

∴ Total distance covered by the car is 336 km.

Given:

Length of a train is 1200m

Train took 120 sec to cross a tree

Length of a platform is 700m

Formula USed:

Speed = Distance/Time

Calculation:

Speed = 1200/120 = 10 m/sec

Total distance = 1200 + 700 = 1900 m

Time = distance/speed = 1900/10 = 190 sec

∴ Time required to cross a platform is 190 sec.

Concept Used:

In this type of question, number can be calculated by using the below formulae

Formula Used:

If a sum with simple interest rate, amounts to Rs. ‘A’ in y years. and Rs. ‘B’ in z years. then,

P = (A × z – B × y)/(z – y)

Calculation:

Using the above formulae, we have

⇒ P = (10650 × 6 – 11076 × 5)

⇒ P = Rs. 8520

∴ Required principal is Rs. 8520

A sum becomes Rs. 10650 in 5 years. and Rs. 11076 in 6 years. at simple interest

Interest of 1 year = 11076 – 10650 = Rs. 426

Interest of 5 year = 426 × 5 = 2130

∴ Required principal = 10650 – 2130 = Rs. 8520

Given:-

Train₁= 152.5m

Train₂= 157.5m

Time = 9.3 sec

Calculation:-

⇒ Total distance to be covered = total length of both the trains

= 152. 5 + 157.5

= 310 m

Total time taken = 9.3 sec

Speed = distance/time

= (310/9.3) m/sec

= (310/9.3) × (18/5)

= 120 km/hr

∴ The combined speed of the two trains every hour would then be 120 km/hr.

Alternate Method When two trains are moving in opposite direction-

Let the speed of ine is 'v' and the second is 'u'

∴ Combined speed = v + u

Total distance = 152.5 + 157.5

= 310 m

∴ Combined speed = Total distance/total time

⇒ (v + u) = 310/9.3

⇒ (v + u) = 33.33 m/s

⇒ (v + u) = 33.33 × (18/5)

⇒ (v + u) = 120 km/hr

Concept used:

A twin prime is a prime number that is either 2 less or 2 more than another prime number.

The difference between the twin prime number is always two.

In twin prime number, both the number should be the prime number.

Calculation:

Twin primes are pairs of successive primes that differ by two.

The primes from 1 to 100 are 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41, 43, 47, 53, 59, 61, 67, 71, 73, 79, 83, 89, 97

Options:

(37, 41) - Difference between them is 4.

(3, 7) - The difference between them is 4.

(43, 47) - Difference between them is 4.

(71, 73) - Difference between them is 2.

Here, in the given option (71 and 73) are prime numbers and their difference is '2'.

Given expression,

(81.84 + 118.16) ÷ 5³ = 1.2 × 2 + ?

⇒ 200 ÷ 5³ = 1.2 × 2 + ?

⇒ 200 ÷ 125 = 1.2 × 2 +?

⇒ 1.6 = 2.4 + ?

⇒ ? = -0.8

Concept used:

A twin prime is a prime number that is either 2 less or 2 more than another prime number.

The difference between the twin prime number is always two.

In twin prime number, both the number should be the prime number.

Calculation:

Twin primes are pairs of successive primes that differ by two.

The primes from 1 to 100 are 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41, 43, 47, 53, 59, 61, 67, 71, 73, 79, 83, 89, 97

Options:

(37, 41) - Difference between them is 4.

(3, 7) - The difference between them is 4.

(43, 47) - Difference between them is 4.

(71, 73) - Difference between them is 2.

Here, in the given option (71 and 73) are prime numbers and their difference is '2'.

ଦିଆଯାଇଥିବା:

ସମୁଦାୟ ଦୂରତା = 288 କି.ମି.

ସମୁଦାୟ ସମୟ = 20 ଘଣ୍ଟା

ସୂତ୍ର:

ବେଗ = ଦୂରତା / ସମୟ

ଗଣନା:

⇒ ଅଧା ଦୂରତା = 288 କି.ମି / 2 = 144 କି.ମି

⇒ ଅଧା ଦୂରତା ପାଇଁ ସମୟ ନିଆଯାଇଛି  = ସମୁଦାୟ ସମୟର 1/5 = 20 ଘଣ୍ଟା / 5 = 4 ଘଣ୍ଟା

⇒ ଅବଶିଷ୍ଟ ଦୂରତା  = 144 କି.ମି.

⇒ ଅବଶିଷ୍ଟ ସମୟ = 20 ଘଣ୍ଟା - 4 ଘଣ୍ଟା = 16 ଘଣ୍ଟା

⇒ ଅବଶିଷ୍ଟ ଦୂରତା ପାଇଁ ବେଗ= ଅବଶିଷ୍ଟ ଦୂରତା / ଅବଶିଷ୍ଟ ସମୟ

ବେଗ = 9 କିମି / ଘଣ୍ଟା

ତେଣୁ, ଅବଶିଷ୍ଟ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଅବଶିଷ୍ଟ ଦୂରତାକୁ ଅତିକ୍ରମ କରିବାର ବେଗ ହେଉଛି 9 କିଲୋମିଟର / ଘଣ୍ଟା |

The correct answer is 'React'.

Key Points

• The most appropriate synonym of the given word 'Retaliate' is 'React'.
• Retaliate: to react to something unpleasant that somebody does to you by doing something unpleasant in return. (किसी के दुर्व्यवहार का जवाब कटु व्‍यवहार से देना, बदले की कार्रवाई करना)
  • Example: He insulted people who could be guaranteed to retaliate hurtfully.
• React: to do or say something because of something that has happened or been said. [प्रतिक्रिया व्‍यक्त करना (कोई क्रिया करना या कुछ कहना)]
  • Example: He reacted to the news by shouting.

Correct Answer: React.

Additional Information

• Let's look at the meaning of other words:
  • Rotate: to turn in circles round a central point; to make something do this. (धुरी पर घूमना या घुमाना, चक्‍कर लगाना या लगवाना; घूर्णन करना)
  • Facilitate: to make something possible or easier. (किसी बात को संभव या आसान बनाना)
  • Clap: to hit your hands together many times, usually to show that you like something. (ताली बजान)

The correct answer is 'Manoj told Mira not to try to make a fool of him.'

Key Points

• The given sentence is in Direct Speech. As per the question we have to change it into Indirect Speech.
• The process of transformation is as follows:
  • The given sentence is an example of an imperative sentence.
  • Let's look at the rules of transformation:
  • While changing the narration of an imperative sentence, we need to follow the given steps:
  • The conjunction 'to' should be used in place of a comma (,) and inverted commas (“ ”).
  • Here, 'don't' will be changed into 'not to'.
  • 'said to' will be changed into 'told'.
  • 'to' is followed by 'V1 (try)'.
  • 'me' will be changed into 'him' because the first person pronoun is changed according to the subject of the reporting verb.
  • Example: 
    • The queen said to his servant, "Cook me some delicious food today." (Direct Speech)
    • The queen ordered his servant to cook her some delicious food that day. (Indirect Speech)

Correct Sentence: Manoj told Mira not to try to make a fool of him

The correct answer is 'Judicious'.

Key Points

• The most appropriate synonym of the given word 'Sagacious' is 'Judicious'.
• Sagacious: having or showing good judgment and understanding. (सही निर्णय क्षमता या समझ वाला; बुद्धिमान, दूरदर्शी, विवेकशील)
  • Example: The army had appeared a hard master when it ent its strength to a wise and sagacious rule.
• Judicious: (used about a decision or an action) sensible and carefully considered; showing good judgement. [(निर्णय या कार्रवाई) बुद्धिमत्तापूर्ण और सुविचारित; विवेकपूर्ण विवेक-सम्‍मत]
  • Example: We should listen to the judicious opinion of that old man.

Correct Answer: Judicious.

Additional Information

• Let's look at the meaning of other words:
  • Delicious: having a very pleasant taste or smell. (स्‍वादिष्‍ट या सुगंधित)
  • Precious: of great value (usually because it is rare or difficult to find). [क़ीमती, बहुमूल्‍य (सामान्‍यतः दुर्लभ होने के कारण)]
  • Malicious: intended to harm or upset other people. (अन्य लोगों को नुकसान पहुंचाने या परेशान करने का इरादा)

The erroneous spelling is 'Secratariat'.

Key Points

• Among the given Options the incorrectly spelt word is 'Secratariat.'
• Its correct spelling is 'Secretariat'.
• It means 'the department of a large international or political organization, especially the office of a Secretary-General, that manages the way the organization is run'. [सचिवालय; (किसी बड़े अंतरराष्‍ट्रीय या राजनीतिक संगठन विशेषतः महासचिव का कार्यालय, जिस पर संगठनों को संचालित करने का दायित्‍व होता है)]
  • Example: The secretariat is under the charge of a government secretary who ranks next in precedence to the governor

The correct answer is 'Shyam taught me how to drive.'

Key Points

• The given sentence is in Passive Voice. As per the given question, we have to change it into Active Voice.
• The structure of the given sentence is as follows:
  • Subject + V₂+ Object. (Active Voice)
  • Subject (objective case)+ was/were + V3 + Object (subjective case). (Passive Voice)
• Example:
  • Their cousin showed them some rare photographs. (Active Voice)
  • They were shown some rare photographs by their cousin. (Passive Voice)
• The subject of the given sentence is 'I'.​​
• The object of the given sentence is 'Shyam'.
• The subject will be put in place of the object and the object will be put in place of the subject.
• And 'was taught' will be changed into 'taught'.
  ​

Correct Sentence: Shyam taught me how to drive.

The correct answer is 'Clarify'.

Key Points

• The most appropriate antonym of the given word 'Astound' is 'Clarify'.
• Astound: to surprise somebody very much. (भौंचक्‍का या आश्‍चर्यचकित कर देना)
  • Example: We were astounded by how well he performed.
• Clarify: to make something become clear and easier to understand. (किसी प्रसंग को स्‍पष्‍ट और सुबोध बनाना; स्‍पष्‍टीकरण करना)
  • Example: I hope that what I say will clarify the situation.

Correct Answer: Clarify.

Additional Information

• Let's look at the meaning of other words:
  • Confuse: to make somebody unable to think clearly or to know what to do. (उलझन में डाल देना; गड़बड़ा या चकरा देना; सोच-विचार में दुविधा पैदा करना)
  • Stun: to make a person or animal unconscious or confused, especially by hitting him/her/it on the head. (किसी व्‍यक्ति या पशु को बेहोश कर देना या चकरा देना (विशेषतः उसके सिर पर मारकर); अचेत कर देना)
  • Shock: the feeling that you get when something unpleasant happens suddenly; the situation that causes this feeling. (एकाएक अप्रिय घटना घट जाने से उत्‍पन्‍न मनःस्थिति, झटका, आघात, सदमा, धक्‍का; इस मनःस्थिति को उत्‍पन्‍न करने वाली परिस्थिति)

The correct answer is 'The centre of attraction'.

Key Points

• The most appropriate meaning of the given idiom 'In the limelight' is 'The centre of attraction'.
• In the limelight: the focus of public attention. (जनता का ध्यान)
  • Example: The shock win has thrust him into the limelight.

Correct Answer: The centre of attraction.

The correct answer is 'Left the party'.

Key Points

• The underlined part in the given sentence is grammatically incorrect.
• Here, 'Left the party' should be used instead of 'Leave the party'.
• The given sentence is in the simple past tense so the verb must be used in its simple past form(left) and not in the present form(leave).
• Thus, the correct answer is Option 4.

Correct Sentence: As it was getting late Lata left the party midway.

The erroneous part is 'point at'.

Key Points

• The given sentence is grammatically incorrect.
• Here, 'point to' should be used instead of 'point at'.
• The preposition 'to' is used to show a person or thing that receives something.
  • Example: I am grateful to my parents.
• Similarly, in this context, the receiver of the action is the 'opponent'.
• The use of 'at' is grammatically incorrect.
• The preposition ‘at’ must be replaced with ‘to’.
• Thus, the correct answer is Option 4.

Correct Sentence: He conceded a very crucial point to his opponent.

The correct answer is 'Indolent'.

Key Points

• The most appropriate antonym of the given word 'Industrious' is 'Indolent'.
• Industrious: always working hard. (कठोर परिश्रमी, अध्‍यवसायी, उद्यमी)
  • Example: He said she was very industrious and happy.
• Indolent: not wanting to work; lazy. (काम न करनेवाला; आलसी; निष्क्रिय)
  • Example: indolent students/managers...

Correct Answer: Indolent.

Additional Information

• Let's look at the meaning of other words:
  • President: the leader of a republic. (राष्‍ट्र का अध्यक्ष, राष्‍ट्रपति)
  • Zealous: using great energy and enthusiasm. (ऊर्जावान या ऊर्जापूर्ण उत्‍साही, उत्‍साहपूर्ण)
  • Diligent: showing care and effort in your work or duties. (परिश्रमी, सावधान और कर्मठ)

The erroneous part is 'I get myself tired'.

Key Points

• The given sentence is grammatically incorrect.
• Here, 'I get tired' should be used instead of 'I get myself tired'.
• The use of the reflexive pronoun ‘myself’ is irrelevant according to the grammatical context of the sentence so it will be removed.
• Thus, the correct answer is Option 2.

Correct Answer: I find that I get tired very easily these days.

The correct answer is 'He was not fed by anybody when he was starving.'

Key Points

• The given sentence is in Active Voice. As per the given question, we have to change it into Passive Voice.
• The structure of the given sentence is as follows:
  • Subject + V₂+ Object. (Active Voice)
  • Subject (objective case)+ was/were + V3 + Object (subjective case). (Passive Voice)
• Example:
  • Their cousin showed them some rare photographs. (Active Voice)
  • They were shown some rare photographs by their cousin. (Passive Voice)
• The subject of the given sentence is 'Anybody (hidden)'.​​
• The object of the given sentence is 'him'.
• The subject will be put in place of the object and the object will be put in place of the subject.
• And 'fed' will be changed into 'was fed'.
  ​

Correct Sentence: He was not fed by anybody when he was starving.

The correct answer is 'Quadruped'.

Key Points

• The most appropriate word for the given group of words is 'Quadruped'.
• It means 'any creature with four feet'. (चौपाया जानवर; चतुष्‍पाद)
  • Example: Horses, lions and dogs are quadrupeds, but humans are bipeds.

Correct Answer: Quadruped.

Additional Information

• Let's look at the meaning of other words:
  • Reptile: an animal that has cold blood and a skin covered in scales, and whose young come out of eggs, for example crocodiles and snakes. [सरीसृप; रेंगने वाला जीव, जैसे मगरमच्‍छ, साँप (इनका ख़ून ठंडा होता है एवं त्‍वचा छिलके वाली, और इनके बच्‍चों का जन्‍म अंडों से होता है)]
  • Biped: any creature with two feet. (दो पैरों वाला कोई भी प्राणी; द्विपाद)
  • Mammal: an animal of the type that gives birth to live babies, not eggs, and feeds its young on milk from its own body. [स्‍तनपायी प्राणी (जो, अंडे नहीं, जीवित बच्‍चे पैदा करते हैं और उन्‍हें अपना दूध पिलाते हैं)]

The correct answer is 'going out'.

Key Points

• The underlined part in the given sentence is grammatically incorrect.
• "I fancy" needs a noun/object complement
• Thus, participle will be used as the noun complement, which is also termed as 'gerund'.
• Here, 'going out' should be used instead of 'to go out'.
• Thus, the correct answer is Option 4.

Correct Sentence: I don't fancy going out this evening.

The correct answer is 'No error'.Key Points

• The given sentence is grammatically correct. 
• The given sentence is talking about a past incident.
• Formula (Sub+ past form of Verb (V2) + Object.
  • For example: He went to school very fast last day.
• Here, everything is correctly used.
• Hence, a simple past helping verb is used.
• Thus, the correct answer is Option 1.

Correct Sentence: The team won very easily at the recent sports event.

The erroneous part is 'but he bring'.

Key Points

• The given sentence is grammatically incorrect.
• Here, 'but he brought' should be used instead of 'but he bring'.
• The given sentence is in the simple past tense so the verb must be used in its simple past form(brought) and not in the present form(bring).  
• Thus, the correct answer is Option 2.

Correct Sentence: My guide was blind but he brought me home safely.

The correct answer is 'A person used as a tool by another'.

Key Points

• The most appropriate meaning of the given idiom 'Cat's paw' is 'A person used as a tool by another'.
• Cat's paw: a person who is used by another to carry out an unpleasant or dangerous task. (एक व्यक्ति जो किसी अप्रिय या खतरनाक कार्य को करने के लिए दूसरे द्वारा उपयोग किया जाता है)
  • Example: He was merely a cat's paw of older and cleverer men.

Correct Answer: A person used as a tool by another.

The erroneous spelling is 'Gingar'.

Key Points

• Among the given Options the incorrectly spelt word is 'Gingar'.
• Its correct spelling is 'Ginger'.
• It means 'a root that tastes hot and is used in cooking'. (अदरक)
  • Example: ground ginger...

Correct Answer: Gingar.

Additional Information

• Let's look at the meaning of other words:
  • Girdle: a belt or cord worn round the waist. (कमर के चारों ओर पहना जाने वाला एक बेल्ट या कॉर्ड)
  • Giggle: to laugh in a silly way that you cannot control, because you are amused or nervous. (प्रसन्‍नता या अधीरता के कारण बेक़ाबू होकर हँसना, ही-ही करना, हें-हें करना)
  • Giant: (in stories) an extremely large, strong person. [(कहानियों में) बृहदाकार शक्तिशाली व्‍यक्ति, दैत्‍य]

The correct answer is 'QSRP'.

Key Points

• The given question is an example of a  Para Jumble.
• We know that the first statement of a para jumbled question is usually an independent general statement, a noun, a universal fact, starting of an incident, or it starts with 'most' or 'once'.
• Sentence Q will be the starting line as it contains the pronoun ‘he’ which is being used for ‘Ram Mohan’ discussed in sentence S1.
• However, Sentence S states that David also had a strong bond with India. So, S will follow Q.
• Further, Sentence R states that David also thought that this subject was very interesting and sentence P states that David said that it would be a good plan to have an English school and college. So, P will follow R.
• Thus, the correct sequence is:
  • Q: He was talking with David about uplifting the mind of Indians.
  • S: David also had a strong bond with India.
  • R: So, he also thought that this subject was very interesting.
  • P: David said that it would be a good plan to have an English school and college.

Correct Sequence: He was talking with David about uplifting the mind of Indians. David also had a strong bond with India. So, he also thought that this subject was very interesting. David said that it would be a good plan to have an English school and college.

The correct answer is 'Daring'.

Key Points

• The most appropriate synonym of the given word 'Audacity' is 'Daring'.
• Audacity: behaviour that risks being shocking. (स्‍तब्‍ध कर देने वाला आचरण या व्‍यवहार)
  • Example: He had the audacity to tell me I was rude!
• Daring: involving or taking risks; brave. (साहसी; बहादुर, निर्भी)
  • Example: The climb required skill and daring.

Correct Answer: Daring.

Additional Information

• Let's look at the meaning of other words:
  • Kindness: the quality of being kind; a kind act. (दयालुता; दयामय कार्य)
  • Caution: great care, because of possible danger. (विशेष सावधानी, सतर्कता, चौकसी)
  • Meekness: the fact or condition of being meek; submissiveness. (दब्‍बूपन)

The correct answer is Mera Yuva Bharat.In News

•  Cabinet approves establishment of an autonomous body Mera Yuva Bharat

Key Points

• MY Bharat is an overarching enabling mechanism powered by technology for youth development and youth-led development.
• It will provide equitable access to youth to actualize their aspirations and build Viksit Bharat across the entire spectrum of the Government.
• The primary objective of MY Bharat is to make it a whole of Government platform for youth development.
• MY Bharat will benefit the youth in the age-group of 15-29 years.
• The establishment of MY Bharat will lead to leadership development in the youth, better alignment between youth aspirations and community needs, enhanced efficiency through convergence of existing programmes, act as a one stop shop for young people and Ministries, create a centralized youth data base, improved two-way communication to connect youth government initiatives and activities of other stakeholder that engage with youth, and ensuring accessibility b creating a physical ecosystem.

The correct answer is Iran.In News

Iranian prison authorities have blocked jailed Nobel Peace Prize 2023 winner Narges Mohammadi's hospital care after she refused to wear a hijab.Key Points

• She is currently lodged at the Evin Prison in Tehran, serving multiple sentences amounting to about 12 years.
• Ms. Mohammadi was awarded the top prize in October for her efforts against the oppression of women in Iran.
• Narges Mohammadi is an influential Iranian human rights activist and Nobel laureate, born on 21 April 1972.
• She serves as the vice president of the Defenders of Human Rights Center (DHRC), operating under the leadership of another Nobel laureate, Shirin Ebadi.
• Mohammadi is a strong advocate for mass feminist civil disobedience against the hijab in Iran and has publicly criticized the hijab and chastity program of 2023.
• In May 2016, she was sentenced to 16 years of imprisonment in Tehran for founding and leading a human rights movement aimed at abolishing the death penalty.
• Despite being released in 2020, she was reincarcerated in 2021 and has since reported instances of abuse and solitary confinement of detained women.

The Correct Answer is US.

In News

• Official opening of Exercise Talisman Sabre 2023.

Key Points

• Australia’s largest bilateral military exercise with the United States, Exercise Talisman Sabre, with an opening ceremony on-board HMAS Canberra.
• Now in its tenth iteration, 2023 is the largest Exercise Talisman Sabre in terms of its geographical area and the number of participating partners.
• Over the next two weeks 13 nations will participate in high-end multi-domain warfighting across sea, land, air, cyber and space.
• The exercise aims to enhance interoperability and develop strong relationships between participating military forces.
• It will involve field training exercises including force preparation and logistics activities, amphibious landings, ground force manoeuvres, air combat and maritime operations.
• Talisman Sabre 2023 will involve more than 30,000 military personnel deploying across Queensland, Western Australia, the Northern Territory and New South Wales.
• For the first time, exercises will also take part around Norfolk Island.
• In addition to the United States, forces from Canada, Fiji, France, Germany, Indonesia, Japan, New Zealand, Papua New Guinea, the Republic of Korea, Tonga and the United Kingdom will participate in the exercise. Personnel from India, the Philippines, Singapore and Thailand are attending as observers.

The Correct Answer is ​Use Heart, Know Heart.

In News

• World Heart Day: 29 September.

Key Points

• World Heart Day is observed on 29th September every year to raise awareness about cardiovascular diseases.
• Cardiovascular diseases are the leading cause of death globally and can be prevented by adopting a healthy lifestyle.
• The theme for World Heart Day 2023 is 'Use Heart, Know Heart'.
• The day was first observed in the year 2000 and is celebrated in over 100 countries.

The correct answer is Iran.In News

•  Iran says it launched Noor 3 satellite into orbit

Key Points

• Iran's Revolutionary Guards successfully launched a third military satellite into orbit on Wednesday, state media reported, citing Minister of Communications Issa Zarepour.
• The Noor 3 imaging satellite orbits at an altitude of 450 kilometers (280 miles) above the earth's surface and was launched by the three-stage Qased, or messenger carrier, state media said, which launched its predecessor Noor 2 in 2022.
• The U.S. military says the same long-range ballistic technology used to put satellites into orbit could also allow Tehran to launch longer-range weapons, possibly including nuclear warheads.
• It had previously imposed sanctions on Iran's civilian space agency and two research organizations in 2019, saying they were being used to advance Tehran's ballistic missile program.

The correct answer is 1848

Key Points

• In 1848, Lord Dalhousie arrived in India as the Governor-General and was determined to extend British rule over India.
• Dalhousie occupied the Punjab and Sindh through war and brought several subordinate states directly under the Company’s rule by annexing them on the basis of the Doctrine of Lapse. 
• By the Doctrine of Lapse, if the king of a subordinate state died without a natural male heir, then the kingdom would ‘lapse’ to the British i.e. it would automatically pass into the hands of the British.
• Satara, Sambalpur, Jhansi, and Nagpur were annexed under this policy and the families of the former rulers would be pensioned off. However, Nana Saheb, the adopted son of Peshwa Baji Rao II, was not given a pension.
• On grounds of maladministration, Awadh was occupied in 1856 and Nawab Wajid Ali was pensioned off and sent to Calcutta.
• By 1856, the East India Company had brought the whole of India under its control.

The correct answer is option 4 i.e Aurangzeb.

Key Points

• The Moti Masjid:-
  • It is made out of white marble, located inside the Red Fort close to Diwan-e-Khas in Delhi, India.
  • It was built by the Mughal Emperor Aurangzeb from 1659-1660 for his second wife Nawab Bai.
• Aurangzeb (1618-1707):-​
  • The Mughal emperor Aurangzeb was known as Abul Muzaffar Muhi-ud-Din Muhammad Aurangzeb, commonly known as Aurangzeb or by his regional title Alamgir.
  • Mohi-ud-din Mohammed Aurangzeb was born on Oct. 24, 1618, at Dohad and was the third son of Emperor Shah Jahan.
  • He was the sixth Mughal emperor of India and the last of the "Great Mughals."
  • He extended the Mughals Empire to its farthest boundaries, but his reign was harsh and marked by revolts.
  • He ruled over most of the Indian subcontinent during some parts of his reign, which lasted for 49 years from 1658 until he died in 1707.
  • Mughal emperor Aurangzeb died in 1707 after a 49-year reign without officially declaring a crown prince.

NOTE:  The Moti Masjid of Agra was built by Shah Jahan. 

Additional Information

• Akbar (1556-1605):-
  • Emperor Akbar founded the city by the name of “ILLAHABAS” which later became ALLAHABAD.
  • He introduced the new religion as Din Ilahi.
  • He introduced the Mansabdari system.
  • Akbar defeated Hemu in the second battle of Panipat.
  • He built Ibadat Khana in Fatehpur Sikri.
  • He followed the policy of Sulh-i-kul.
• Jahangir (1605-1627):
  • Jahangir was the eldest son of Akbar.
  • Jahangir executed the fifth Sikh Guru, Arjun Dev.
  • Under Jahangir, Mughal paintings reached their zenith.
• Shah Jahan (1627-1658):-
  • He was the son of Jahangir.
  • A French traveler, Tavernier visited during his reign
  • Diwan-i-Khas and Diwan-i-Am, a hall for private and public audiences are built by Shahjahan.

The correct answer is 31.16.

Key Points

• The total urban population in the country as per Census 2011 is more than 377 million forming 31.16% of the total population.
• The data shows that Goa is the most urbanised state with 62.17% of the population living in urban areas. But if one goes by geographical area and total population , Tamil Nadu is the most urbanised state followed by Kerala (47.7 per cent) upstaging Maharashtra (45.2 per cent).

Important Points

• The total rural population in the country as per the census of 2011 is 833.1 million. 
  • Himachal Pradesh becomes the most rural state with 89.97 per cent of the rural population followed by Bihar.

Additional Information

• The responsibility of conducting the decennial Census rests with the Office of the Registrar General and Census Commissioner, India under the Ministry of Home Affairs, Government of India.

The correct answer is 97^th Constitutional Amendment Act.

Key Points

• The 97^th constitutional amendment, which deals with issues related to effective management of co-operative societies in the country, was passed by Parliament in December 2011 and had come into effect from February 15, 2012.

​Additional Information

The correct answer is Sri Gupta.

• Sri Gupta used the title of Maharaja.

Key Points

• In Ancient India, the Gupta Dynasty ruled the mid-to-late 3rd century (approximately) to 543 AD.
• Founded by Sri Gupta, the dynasty rose to fame with rulers like Chandragupta-I, Samudragupta, etc.
• The original kingdom of the Guptas comprised Uttar Pradesh and Bihar with their centre of power at Prayag (U.P).
• The Gupta period in ancient India is referred to as the “Golden Age”. Because of the numerous achievements in the field of arts, literature, science and technology.
• It also brought about the political unification of the subcontinent.

Additional Information

• A brief about the kings of the Gupta dynasty is given in the table below:

The correct answer is Kanchipuram.

Key Points

• Kanchipuram is a celebrated spiritual hub of South India.
• Located on the banks of river Vegavathy.
• As a matter of fact, the city has many temples all around and thus called as the city of thousand temples.
• Along with the holy cities of  Ayodhya, Haridwar, Varanasi, Mathura, Dvaraka and Avantika, Kanchipuram is one among the Spata Puri for providers of Moksha according to Garuda Purana.

Additional Information

• Other Sobriquetes:

The correct answer is Statutory body.

• The Central Information Commission is a statutory body formed under the Right to Information Act 2005.

Key Points

• Established on: 12th October 2005
• Headquarters: New Delhi
• Term of office of CIC and IC: 3 years or 65 years, whichever is earlier
• Reappointment: Not eligible
• Appointed by: President on the recommendation of a committee consisting of:

1. Prime Minister as Chairman
2. Leader of Opposition in Lok Sabha
3. Union Cabinet Minister nominated by PM

• Removal: President
• Salary: For CIC: Same as Chief Election Commissioner and For IC: Same as Election Commissioner.
• Composition: Chairman+ 2 Information Commission ( members not exceeding 10)
• Power: Enjoy the power of the Civil Court

Important Points

• Wajahat Habibullah was the first Chief Information Commissioner

The correct answer is Dhyan Chand Trophy.

Key Points

• Dhyan Chand Trophy is related to Hockey.
  • Dhyan Chand Award is the lifetime sporting award of India, named after the legendary field hockey player 'Major Dhyan Chand'.
  • This award is given only in disciplines included in International level competitions such as Olympic Games, Asian Games, Paralympic Games, Commonwealth Games and World Cup.
• The Ranji Trophy is related to the cricket championship game.
  • The Ranji Trophy is named after one of India’s first test cricketers, Ranjit Sinhji, who played for England and Sussex.
  • Ranji Trophy is a domestic first-class cricket championship played in India between teams representing regional cricket associations.
• Burdwan Trophy is related to Weightlifting.
  • ​Burdwan trophy is associated with the bodybuilding events and the fitness championship for females.
• Thomas Cup is related to Badminton.
  • Thomas cup was donated in 1939 by Sir George Thomas for a series of men's international team competitions to be managed by the International Badminton Federation (IBF), of which Thomas was then president.
  • The first tournament was held in 1948 – 49.

The correct answer is Rajasthan.

• Lotia is the regional music of Rajasthan and it is sung by the peasants while working in the fields.
• It is generally sung on the occasion of Lotia festival in the Chaitra month according to the Hindi calendar.

The correct option is 1 i.e Taj Mahal.

Key Points

Pietra dura

• Pietra dura, the inlay technique of architecture can be found in Taj Mahal.
• Pietra dura also called as "parchin kari", is a term for the inlay technique of using cut and fitted, highly polished colored stones to create images.
• This technique was first used in 16th century in Rome and later developed in Florence, Italy.
• Taj Mahal is one of the seven wonders of world.
• Tajmahal was built by Mughal emperor Shah Jahan in Agra between 1631-1648.

• Biomass is the mass of living biological organisms in a given area or ecosystem at a given time. In an ecosystem, the rate of generation of biomass is called biomass productivity.
• Forest Ecosystem has the highest biomass as it includes organism of all tropic level as compared to other ecosystems.

The correct answer is Portugal.

Key Points

• The printing press came to Goa first with the Portuguese missionaries.

The advent of Europeans to India: 

The correct answer is the Ural Mountains.

Key Points

• Fold mountains are formed when two of Earth's tectonic plates are pushed together within the earth's upper crust.
• There are two types of fold mountains: Young fold mountains and Old fold mountains.
• Young Fold mountains:
  • They are of recent origin.
  • They are higher than the old fold mountains.
  • Examples include the Andes, the Himalayas, and the Rocky Mountains
• Old Fold mountains:
  • They have formed years ago.
  • These have gentle slopes.
  • The Ural Mountains, Aravali ranges, and the Appalachians are examples of old fold mountains.

The correct answer is Film.

Key Points

• Dadasaheb Phalke Award is India's highest award in cinema given annually by the Government of India for lifetime contribution to Indian cinema.
• According to the website of the Directorate of Film Festivals, the award was instituted by the government in 1969.
• And consists of a ‘Swarna Kamal’, a cash prize of INR 10 lakh, a certificate, a silk roll, and a shawl.
• The award is presented by the President of India in the presence of the Union Minister of Information and Broadcasting, the Chairpersons of the juries,
• Amitabh Bachchan is the 50th recipient of the award.
• This year it was given to Rajinikanth.
• The first recipient of the award was Devika Rani Roerich in 1969.

Additional Information

The correct answer is Kaveri.

• The source of the Kaveri river is the Brahmagiri Range of western Ghats near the Kodagu district of the state of Karnataka.
• Kaveri River flows through the state of Karnataka and Tamilnadu.

Key Points

• After Godavari and Krishna River, it is the third-largest River of south India.
• It is also the largest River in the state of Tamilnadu.
• For people of south India, Kaveri is a sacred River.
• The Kaveri is one of the seven holy rivers of India.
• Hemavati, Kabini, Bhaani, Arkawati, Lashmana are tributaries of Kaveri River.

4) ବିଶ୍ୱର ଲୋକମାନଙ୍କର ଜୀବନ ଧାରଣର ମାନ ଦିନକୁ ଦିନ ବଢୁଛି ସଠିକ୍‍ ଉତ୍ତର

ଯଥାର୍ଥତା :

• ବିଜ୍ଞାନର ଅଗ୍ରଗତି , କାରିଗରୀ ଜ୍ଞାନ କୌଶଳର ପ୍ରୟୋଗ , ମାନବ ସାମାଜର ଉପଯୋଗ ଆଦି କାରଣରୁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଏବେ ସମୁଦ୍ଧି ପଥରେ ଆଗେଇ ଚାଲିଛି।
• ବହୁବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଜୀବନ ଧାରଣର ମାନ ଯାହା ଥିଲା, ସେଥ୍‌ରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଉନ୍ନତି ସାଧିତ ହୋଇଥିବାର ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି ପୃଥବୀର ଅନୁନ୍ନତ ବା ଅବିକଶିତ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡିକ ଏବେ ବିକାଶ ପଥରେ ଦ୍ରୁତ ବେଗରେ ଧାବିତ ହେଉଛନ୍ତି |
• ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଏବେ ସମୃଦ୍ଧି ପଥରେ ଆଗେଇ ଚାଲିଛି | ଏହାର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ 4) ବିଶ୍ୱର ଲୋକମାନଙ୍କର ଜୀବନ ଧାରଣର ମାନ ଦିନକୁ ଦିନ ବଢୁଛି 

Additional Information

• ସାମଗ୍ରିକ ଭାବରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ସମୂଦ୍ଧିର ଏକ ରଙ୍ଗୀନ ଚିତ୍ର ଦେଖବାକୁ ମିଳୁଥିବା ବେଳେ ନିକଟରେ ଜାତିସଂଘ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ସର୍ଭେ ରିପୋର୍ଟ ସେହି ରଙ୍ଗକୁ ଫିକା କରିଦେଇଛି |
• ଜାତିସଂଘର ପରିବେଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (ୟୁ.ଏନ,ଇ.ପି) ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ୱରେ ଏବେ ପାୟ ଶହେ କୋଟି ଲୋକ ଖାଦ୍ୟାଭାବର ଶିକାର ହୋଇ ଅର୍ଦ୍ଧହରା ଓ ଅନାହାର ମଧ୍ୟରେ କାଳ କାଟୁଛନ୍ତି

4) ​ୟୁ.ଏନ.ଇ.ପି ବିଶ୍ୱଜାତିସଂଘର ଗୋଟିଏ ପରିବେଶ ସମ୍ପର୍କୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସଠିକ୍‍ ଉତ୍ତର

ଯଥାର୍ଥତା :

• ବହୁବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଜୀବନ ଧାରଣର ମାନ ଯାହା ଥିଲା, ସେଥ୍‌ରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଉନ୍ନତି ସାଧିତ ହୋଇଥିବାର ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି ପୃଥବୀର ଅନୁନ୍ନତ ବା ଅବିକଶିତ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡିକ ଏବେ ବିକାଶ ପଥରେ ଦ୍ରୁତ ବେଗରେ ଧାବିତ ହେଉଛନ୍ତି |
• ସାମଗ୍ରିକ ଭାବରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ସମୂଦ୍ଧିର ଏକ ରଙ୍ଗୀନ ଚିତ୍ର ଦେଖବାକୁ ମିଳୁଥିବା ବେଳେ ନିକଟରେ ଜାତିସଂଘ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ସର୍ଭେ ରିପୋର୍ଟ ସେହି ରଙ୍ଗକୁ ଫିକା କରିଦେଇଛି |
• ଜାତିସଂଘର ପରିବେଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (ୟୁ.ଏନ,ଇ.ପି) ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ୱରେ ଏବେ ପାୟ ଶହେ କୋଟି ଲୋକ ଖାଦ୍ୟାଭାବର ଶିକାର ହୋଇ ଅର୍ଦ୍ଧହରା ଓ ଅନାହାର ମଧ୍ୟରେ କାଳ କାଟୁଛନ୍ତି ।
• 4) ୟୁ.ଏନ.ଇ.ପି ବିଶ୍ୱଜାତିସଂଘର ଗୋଟିଏ ପରିବେଶ ସମ୍ପର୍କୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ

Additional Information

• ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ପୂଷ୍ଠିହୀନତା ଜନିତ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଉତ୍କଟ ଆକାର ଧାରଣ କରିଛି କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନର ବିଷୟ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱରେ ଯେତିକି ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦିତ  ହେଉଛି, ତାହାର ଏକ - ତୃତୀୟାଂଶ କୌଣସି ମଣିଷର ଆହାର ହେବା ପୂର୍ବରୁ ନଷ୍ଟ  ହୋଇଯାଉଛି
• ଏହି ରିପୋର୍ଟଟି ନିକଟରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ  ହୋଇଥବା ରିଓ - ୨୦ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିବା ବିଶ୍ୱର ପ୍ରମୁଖ ନେତାମାନଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଅଣାଯାଇଥିଲା ଏହି ଗୁରୁତର ସମସ୍ୟାଟି
• ଜାତିସଂଘ ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା  ତଥ୍ୟ ବାସ୍ତବରେ ଦୂର୍ଭାଗ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ଚିନ୍ତାଜନକ

4 ) ବିଶ୍ୱର ପ୍ରାୟ ୧୦୦ କୋଟି ଲୋକ ଅନାହାର ଓ ଅର୍ଦ୍ଧହାରରେ ସମୟ କାଟୁଛନ୍ତି ସଠିକ୍‍ ଉତ୍ତର

ଯଥାର୍ଥତା :

• ବହୁବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଜୀବନ ଧାରଣର ମାନ ଯାହା ଥିଲା, ସେଥ୍‌ରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଉନ୍ନତି ସାଧିତ ହୋଇଥିବାର ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି ପୃଥବୀର ଅନୁନ୍ନତ ବା ଅବିକଶିତ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡିକ ଏବେ ବିକାଶ ପଥରେ ଦ୍ରୁତ ବେଗରେ ଧାବିତ ହେଉଛନ୍ତି |
• ସାମଗ୍ରିକ ଭାବରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ସମୂଦ୍ଧିର ଏକ ରଙ୍ଗୀନ ଚିତ୍ର ଦେଖବାକୁ ମିଳୁଥିବା ବେଳେ ନିକଟରେ ଜାତିସଂଘ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ସର୍ଭେ ରିପୋର୍ଟ ସେହି ରଙ୍ଗକୁ ଫିକା କରିଦେଇଛି |
• ଜାତିସଂଘର ପରିବେଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (ୟୁ.ଏନ,ଇ.ପି) ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ୱରେ ଏବେ ପାୟ ଶହେ କୋଟି ଲୋକ ଖାଦ୍ୟାଭାବର ଶିକାର ହୋଇ ଅର୍ଦ୍ଧହରା ଓ ଅନାହାର ମଧ୍ୟରେ କାଳ କାଟୁଛନ୍ତି ।
• ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିବା ​ୟୁ.ଏନ.ଇ.ପି ରିପୋର୍ଟରେ 4 ) ବିଶ୍ୱର ପ୍ରାୟ ୧୦୦ କୋଟି ଲୋକ ଅନାହାର ଓ ଅର୍ଦ୍ଧହାରରେ ସମୟ କାଟୁଛନ୍ତି ବୋଲି ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇ ଉଦବେଗ ସୁଷ୍ଟି କରୁଛି

Additional Information

• ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ପୂଷ୍ଠିହୀନତା ଜନିତ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଉତ୍କଟ ଆକାର ଧାରଣ କରିଛି କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନର ବିଷୟ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱରେ ଯେତିକି ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦିତ  ହେଉଛି, ତାହାର ଏକ - ତୃତୀୟାଂଶ କୌଣସି ମଣିଷର ଆହାର ହେବା ପୂର୍ବରୁ ନଷ୍ଟ  ହୋଇଯାଉଛି
• ଏହି ରିପୋର୍ଟଟି ନିକଟରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ  ହୋଇଥବା ରିଓ - ୨୦ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିବା ବିଶ୍ୱର ପ୍ରମୁଖ ନେତାମାନଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଅଣାଯାଇଥିଲା ଏହି ଗୁରୁତର ସମସ୍ୟାଟି
• ଜାତିସଂଘ ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା  ତଥ୍ୟ ବାସ୍ତବରେ ଦୂର୍ଭାଗ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ଚିନ୍ତାଜନକ

3) ବିଶ୍ୱର ଉତ୍ପାଦିତ ଖାଦ୍ୟଦ୍ରବ୍ୟର ଏକତୃତୀୟାଂଶ ବ୍ୟବହାର ପୂର୍ବରୁ ନଷ୍ଟ ହେଉଛି ସଠିକ୍‍ ଉତ୍ତର

ଯଥାର୍ଥତା :

• ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ପୂଷ୍ଠିହୀନତା ଜନିତ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଉତ୍କଟ ଆକାର ଧାରଣ କରିଛି କିନ୍ତୁ ବର୍ତମାନର ବିଷୟ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱରେ ଯେତିକି ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦିତ  ହେଉଛି, ତାହାର ଏକ - ତୃତୀୟାଂଶ କୌଣସି ମଣିଷର ଆହାର ହେବା ପୂର୍ବରୁ ନଷ୍ଟ  ହୋଇଯାଉଛି |
• ଏହି ରିପୋର୍ଟଟି ନିକଟରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ  ହୋଇଥବା ରିଓ - ୨୦ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିବା ବିଶ୍ୱର ପ୍ରମୁଖ ନେତାମାନଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଅଣାଯାଇଥିଲା ଏହି ଗୁରୁତର ସମସ୍ୟାଟି ।
• ଜାତିସଂଘ ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା  ତଥ୍ୟ ବାସ୍ତବରେ ଦୂର୍ଭାଗ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ଚିନ୍ତାଜନକ ।
• ରିଓ - 20 ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀର ସଭ୍ୟମାନେ ଉଦବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ଯେ 3) ବିଶ୍ୱର ଉତ୍ପାଦିତ ଖାଦ୍ୟଦ୍ରବ୍ୟର ଏକତୃତୀୟାଂଶ ବ୍ୟବହାର ପୂର୍ବରୁ ନଷ୍ଟ ହେଉଛି 

Additional Information

• ୟୁ.ଏନ.ଇ.ପି.ର ଏହି ରିମୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ଫସଲ ଅମଳ ହେବାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପରସା ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ .ଏବଂ  ଶେଷରେ ଅଇଁଠା ବା ଉଚ୍ଛିତ ଭାବରେ ଫୋପଡା ହେବା ଯାଏଁ ବିଭିନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ବାର୍ଷିକ ପ୍ରାୟ ୧୦୩ ଳୋଟି ଟନ୍‌ ଖାଦ୍ୟ ନଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ ଉତ୍ତର ଆମେରିକା ଓ ଯୁରୋପ ମହାଦେଶର ଖାଉଟିମାନେ ବାର୍ଷିକ ପ୍ରାୟ ୨୨୨ ନିୟୁତ ଟନ୍‌ ଭୋଜନ ଖାଦ୍ୟ ନଷ୍ଠ କରନ୍ତି |
• ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ ୟୁରୋପ ଓ ଉତ୍ତର ଆମେରିକାରେ ଯେତିକି ଖାଦ୍ୟ ନଷ୍ଟ ହୁଏ,ତାହା ଆଫ୍ରିକାର ମୋଟ ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ସହ  ପ୍ରାୟ ସମାନ ।
• ଅର୍ଥନୀତି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଯେଉଁ ଅଞ୍ଚଳର ଖାଉଟି ଆର୍ଥିକ ଦୁଷ୍ଟିରୁ  ଯେତିକି ସ୍ଵଚ୍ଛଳ, ସେହିଦେଶରେ ନଷ୍ଠ ହେଉଥିବା ଖାଦ୍ୟର ପଗିମାଣ ସେତେ ଅଧିକ |

4) ସେଠାରେ ଲୋକମାନଙ୍କର ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥା ଅତ୍ୟନ୍ତ ସ୍ଵଚ୍ଛଳ ସଠିକ୍‍ ଉତ୍ତର

ଯଥାର୍ଥତା :

• ୟୁ.ଏନ.ଇ.ପି.ର ଏହି ରିମୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ଫସଲ ଅମଳ ହେବାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପରସା ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ .ଏବଂ  ଶେଷରେ ଅଇଁଠା ବା ଉଚ୍ଛିତ ଭାବରେ ଫୋପଡା ହେବା ଯାଏଁ ବିଭିନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ବାର୍ଷିକ ପ୍ରାୟ ୧୦୩ ଳୋଟି ଟନ୍‌ ଖାଦ୍ୟ ନଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ ଉତ୍ତର ଆମେରିକା ଓ ଯୁରୋପ ମହାଦେଶର ଖାଉଟିମାନେ ବାର୍ଷିକ ପ୍ରାୟ ୨୨୨ ନିୟୁତ ଟନ୍‌ ଭୋଜନ ଖାଦ୍ୟ ନଷ୍ଠ କରନ୍ତି |
• ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ ୟୁରୋପ ଓ ଉତ୍ତର ଆମେରିକାରେ ଯେତିକି ଖାଦ୍ୟ ନଷ୍ଟ ହୁଏ,ତାହା ଆଫ୍ରିକାର ମୋଟ ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ସହ  ପ୍ରାୟ ସମାନ ।
• ଅର୍ଥନୀତି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଯେଉଁ ଅଞ୍ଚଳର ଖାଉଟି ଆର୍ଥିକ ଦୁଷ୍ଟିରୁ  ଯେତିକି ସ୍ଵଚ୍ଛଳ, ସେହିଦେଶରେ ନଷ୍ଠ ହେଉଥିବା ଖାଦ୍ୟର ପଗିମାଣ ସେତେ ଅଧିକ |
• ୟୁରୋପ ଓ ଆମେରିକାରେ ବହୁ ରନ୍ଧାଖାଦ୍ୟ ଫୋପଡ଼ା ଯାଏ କାରଣ - 4) ସେଠାରେ ଲୋକମାନଙ୍କର ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥା ଅତ୍ୟନ୍ତ ସ୍ଵଚ୍ଛଳ

Additional Information

• ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ପୂଷ୍ଠିହୀନତା ଜନିତ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଉତ୍କଟ ଆକାର ଧାରଣ କରିଛି କିନ୍ତୁ ବର୍ତମାନର ବିଷୟ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱରେ ଯେତିକି ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦିତ  ହେଉଛି, ତାହାର ଏକ - ତୃତୀୟାଂଶ କୌଣସି ମଣିଷର ଆହାର ହେବା ପୂର୍ବରୁ ନଷ୍ଟ  ହୋଇଯାଉଛି |
• ଏହି ରିପୋର୍ଟଟି ନିକଟରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ  ହୋଇଥବା ରିଓ - ୨୦ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିବା ବିଶ୍ୱର ପ୍ରମୁଖ ନେତାମାନଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଅଣାଯାଇଥିଲା ଏହି ଗୁରୁତର ସମସ୍ୟାଟି ।
• ଜାତିସଂଘ ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା  ତଥ୍ୟ ବାସ୍ତବରେ ଦୂର୍ଭାଗ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ଚିନ୍ତାଜନକ ।

2) ଅବିକଶିତ ସଠିକ୍‍ ଉତ୍ତର

ଯଥାର୍ଥତା :

• ବିଜ୍ଞାନର ଅଗ୍ରଗତି , କାରିଗରୀ ଜ୍ଞାନ କୌଶଳର ପ୍ରୟୋଗ , ମାନବ ସାମାଜର ଉପଯୋଗ ଆଦି କାରଣରୁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଏବେ ସମୁଦ୍ଧି ପଥରେ ଆଗେଇ ଚାଲିଛି।
• ବହୁବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଜୀବନ ଧାରଣର ମାନ ଯାହା ଥିଲା, ସେଥ୍‌ରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଉନ୍ନତି ସାଧିତ ହୋଇଥିବାର ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି ପୃଥବୀର ଅନୁନ୍ନତ ବା ଅବିକଶିତ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡିକ ଏବେ ବିକାଶ ପଥରେ ଦ୍ରୁତ ବେଗରେ ଧାବିତ ହେଉଛନ୍ତି
• ଯାହା ଉନ୍ନତ ନୁହେଁ ତାକୁ ଅନୁନ୍ନତ କୁହାଯାଏ, ଯାହା ବିକଶିତ ନୁହେଁ ତାକୁ ସଂକ୍ଷେପରେ 2) ଅବିକଶିତ କହି ହେବ

Additional Information

• ସାମଗ୍ରିକ ଭାବରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ସମୂଦ୍ଧିର ଏକ ରଙ୍ଗୀନ ଚିତ୍ର ଦେଖବାକୁ ମିଳୁଥିବା ବେଳେ ନିକଟରେ ଜାତିସଂଘ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ସର୍ଭେ ରିପୋର୍ଟ ସେହି ରଙ୍ଗକୁ ଫିକା କରିଦେଇଛି |
• ଜାତିସଂଘର ପରିବେଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (ୟୁ.ଏନ,ଇ.ପି) ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ୱରେ ଏବେ ପାୟ ଶହେ କୋଟି ଲୋକ ଖାଦ୍ୟାଭାବର ଶିକାର ହୋଇ ଅର୍ଦ୍ଧହରା ଓ ଅନାହାର ମଧ୍ୟରେ କାଳ କାଟୁଛନ୍ତି ।
• ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ପୂଷ୍ଠିହୀନତା ଜନିତ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଉତ୍କଟ ଆକାର ଧାରଣ କରିଛି କିନ୍ତୁ ବର୍ତମାନର ବିଷୟ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱରେ ଯେତିକି ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦିତ  ହେଉଛି, ତାହାର ଏକ - ତୃତୀୟାଂଶ କୌଣସି ମଣିଷର ଆହାର ହେବା ପୂର୍ବରୁ ନଷ୍ଟ  ହୋଇଯାଉଛି

1) ​​ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ଦ୍ୱାରା ନାଗରିକ ମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଦତ୍ତ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ହିଁ ମାନବ ଅଧିକାର ସଠିକ ଉତ୍ତର

ଯଥାର୍ଥତା :

• ଭାଷାକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିବା ପାଇଁ ଅନୁବାଦର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଥାଏ
• ଏହାଦ୍ୱାରା ଭାଷାଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ ଭାବ ଓ ସଂହତିଗତ ମହତ୍ୱ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥାଏ
• ଇଂରାଜୀ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଭାଷ
• ଅନୁ=ପୁନର୍ବାର+ବଦ ଧାତୁ=କହିବା+ଭାବ. ଅ; କଥିତ ଭାଷାର ପୁନଃ କଥନ)
• ଭାଷାନ୍ତରୀକରଣ; ଏକ ଭାଷାରେ ଲିଖିତ ବା କଥିତ ବିଷୟକୁ ଅନ୍ୟ ଭାଷାରେ ପ୍ରକାଶ କରିବା
• ସବୁ ଛାତ୍ର ଛାତ୍ରୀ ମାନେ ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ନିଜର ଭାବନା ଓ ଦକ୍ଷତା ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଇଂରାଜୀ ଶିଖିବା ନିହାତି ଆବଶ୍ୟକ​
• Fundamental rights are the basic human rights enshrined in the constitution of India which are guaranteed to all citizens
• Fundamental rights = ମୌଳିକ ଅଧିକାର the basic human rights = ମାନବ ଅଧିକାର , in the constitution of India = ​ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ , enshrined = ସଲଗ୍ନ
• all citizens = ସମସ୍ତ ନାଗରିକ , which are guaranteed to all citizens  = ଯାହା ସମସ୍ତ ନାଗରିକଙ୍କୁ ନିଶ୍ଚିତ କରାଯାଇଛି |
• ତେଣୁ ଅନୁବାଦ 1) ​​ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ଦ୍ୱାରା ନାଗରିକ ମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଦତ୍ତ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ହିଁ ମାନବ ଅଧିକାର

Additional Information

• ଭାବାନୁବାଦ - ଯେଉଁ ଅନୁବାଦରେ ଭାବର ମହତ୍ୱ ସୁରକ୍ଷିତ ରହେ
• ମର୍ମାନୁବାଦ - ଯେଉଁ ଅନୁବାଦରେ ମୂଳ ରଚନାର ମର୍ମ ଓ ଆତ୍ମାକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ
• ଆକ୍ଷରିକ ଅନୁବାଦ - ଯେଉଁ ଅନୁବାଦରେ ମୂଳ ରଚନାର ପ୍ରତିପଦର ଅର୍ଥକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ

2 ) ​​ଆଲୋକର ବିଛୁରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁ ଆକାଶ ନୀଳରଙ୍ଗ ଦେଖାଯାଏ ସଠିକ ଉତ୍ତର 

ଯଥାର୍ଥତା :

• ଭାଷାକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିବା ପାଇଁ ଅନୁବାଦର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଥାଏ
• ଏହାଦ୍ୱାରା ଭାଷାଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ ଭାବ ଓ ସଂହତିଗତ ମହତ୍ୱ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥାଏ
• ଇଂରାଜୀ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଭାଷ
• ଅନୁ=ପୁନର୍ବାର+ବଦ ଧାତୁ=କହିବା+ଭାବ. ଅ; କଥିତ ଭାଷାର ପୁନଃ କଥନ)
• ଭାଷାନ୍ତରୀକରଣ; ଏକ ଭାଷାରେ ଲିଖିତ ବା କଥିତ ବିଷୟକୁ ଅନ୍ୟ ଭାଷାରେ ପ୍ରକାଶ କରିବା
• ସବୁ ଛାତ୍ର ଛାତ୍ରୀ ମାନେ ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ନିଜର ଭାବନା ଓ ଦକ୍ଷତା ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଇଂରାଜୀ ଶିଖିବା ନିହାତି ଆବଶ୍ୟକ
•  Sky appears blue due to the scattering of light.
• Sky = ଆକାଶ , blue = ନୀଳ ରଙ୍ଗ , light = ଆଲୋକ
• appears = present perfect of appear = ଦେଖାଯାଏ , due to = ଯୋଗୁ  , due to scattering = ବିଛୁରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁ
• ତେଣୁ ଅନୁବାଦ ​2 ) ​​ଆଲୋକର ବିଛୁରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁ ଆକାଶ ନୀଳରଙ୍ଗ ଦେଖାଯାଏ

Additional Information

• ଭାବାନୁବାଦ - ଯେଉଁ ଅନୁବାଦରେ ଭାବର ମହତ୍ୱ ସୁରକ୍ଷିତ ରହେ
• ମର୍ମାନୁବାଦ - ଯେଉଁ ଅନୁବାଦରେ ମୂଳ ରଚନାର ମର୍ମ ଓ ଆତ୍ମାକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ
• ଆକ୍ଷରିକ ଅନୁବାଦ - ଯେଉଁ ଅନୁବାଦରେ ମୂଳ ରଚନାର ପ୍ରତିପଦର ଅର୍ଥକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ

ସଠିକ୍ ଉତ୍ତର ହେଉଛି- ପରା

Key Points

• ଯେଉଁ ପଦଗୁଡିକର ରୂପରେ ବିଭକ୍ତି, ବଚନ, କାଳ, କାରକ ଓ ଲିଙ୍ଗାଦି ଭେଦ ଅନୁସାରେ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ବ୍ୟୟ ଘଟେନାହିଁ । ସେହି ଅପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ପଦକୁ ଅବ୍ୟୟ କୁହାଯାଏ ।
• ଅବ୍ୟୟମୂଳକ ଶବ୍ଦ ଚାରି ପ୍ରକାର । ଯଥା- ତତ୍ସମ ବା ସଂସ୍କୃତ ଅନୁରୂପ, ତଦ୍ଭବ ବା ସଂସ୍କୃତରୁ ଜାତ, ଦେଶୀୟ ବା ଖାଣ୍ଟି ଆଞ୍ଚଳିକ ଓଡିଆ ଓ ବୈଦେଶିକ ବା ଅନ୍ୟ ଭାଷାରୁ ଆଗତ ଅବ୍ୟୟ ପଦ ।
• ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାର ଅନୁରୂପ ଅବ୍ୟୟ ପଦ ତାହାକୁ ତତ୍ସମ ଅବ୍ୟୟ ପଦ କୁହାଯାଏ । ଯଥା- ପୁନଶ୍ଚ, ଯଦ୍ୟପି, କଦାଚିତ୍, ଅଥବା, କସ୍ମିନ୍, ଅଗତ୍ୟା, ଅୟି, ଅନ୍ୟ, ଇଷତ୍ ।
• ସଂସ୍କୃତ ଅବ୍ୟୟ ପଦରୁ ଜାତ ଓଡିଆ ଅବ୍ୟୟ ପଦକୁ ତଦ୍ଭବ ଅବ୍ୟୟ କୁହାଯାଏ । ଯଥା- ପୁଣି, କି, ବାରବାର, କିଛି, ପ୍ରାୟତଃ, ଏଣୁ ।
• ଯେଉଁ ଅବ୍ୟୟ ପଦ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଭାଷାରୁ ଆସିନାହିଁ ବା ତାହା ମୂଳ ଓଡିଆ ଶବ୍ଦରୁ ଜାତ ହୋଇଛି ତାହାକୁ ଦେଶଜ ଅବ୍ୟୟ ପଦ ବା ଦେଶ୍ୟ ଅବ୍ୟୟ ପଦ କୁହାଯାଏ । ଯଥା- ଆଲୋଆଲୋ, ଉଁଚୁ, ଆହୁରି, ଆଉ, ଏଇଲେ, ଏବେ, ଇଆଡୁ ଇତ୍ୟାଦି ।
• କେତେକ ଅବ୍ୟୟ ପଦ ବିଦେଶୀ ଭାଷାର ପ୍ରଭାବ ଓ ସଂସ୍ପର୍ଶ ହେତୁ ଆମ ଭାଷାରେ ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଆସୁଛି । ଏଗୁଡିକୁ ବୈଦେଶିକ ଅବ୍ୟୟ ପଦ କୁହାଯାଏ । ଯଥା- ଆସ୍ତେଆସ୍ତେ, ଇସ୍, ଫେରେ, ଅଲବତ, ହାଲୋ, ହାଏହାଏ, ଫୁସ୍, ରୋଜ, ହରଦମ ଇତ୍ୟାଦି ।

ଯଥାର୍ଥତା:

• ପରା ହେଉଛି ପ୍ରଶ୍ନସୂଚକ ଅବ୍ୟୟର ଅନ୍ତର୍ଗତ ।
• କାହାକୁ କିଛି ପଚାରିବା ବା ପ୍ରଶ୍ନ କରିବା ସମୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେବା ଅବ୍ୟୟକୁ ପ୍ରଶ୍ନସୂଚକ ଅବ୍ୟୟ କୁହାଯାଏ ।
• ପ୍ରଶ୍ନସୂଚକ ଅବ୍ୟୟଗୁଡିକ ହେଉଛି- କି, କଅଣ, ତ, ଟିକି, ପରା, କିଆଁ, କିମ୍ପାଇଁ ଇତ୍ୟାଦି ।
• ଯେପରିକି, ତୁମେ ଦୂରଦର୍ଶନରୁ ମହାଭାରତ ଦେଖିଛ କି ?
• ଆଚ୍ଛା ହେଉଛି ଆଳଙ୍କାରିକ ଅବ୍ୟୟ, ଯଦି ହେଉଛି ସମ୍ଭାବନାସୂଚକ ଅବ୍ୟୟ ଓ ହଁ ହେଉଛି ସମ୍ମତିସୂଚକ ଅବ୍ୟୟ ।

Additional Information

• ବାକ୍ୟରେ ଯେଉଁ ପଦର ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏନାହିଁ, ତାହା ଅବ୍ୟୟ ।
• ବ୍ୟୟ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ପରିବର୍ତ୍ତନ.। ଯାହାର ବ୍ୟୟ ନାହିଁ ତାହାହିଁ ଅବ୍ୟୟ । ଓ, କିନ୍ତୁ, ବା, ସୁଲୁସୁଲୁ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଅବ୍ୟୟ ପଦ ।
• ଅବ୍ୟୟପଦଗୁଡିକ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଅର୍ଥରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଆନ୍ତି । ତେଣୁ ସେମାନଙ୍କର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ କରିବା କଷ୍ଟକର ବ୍ୟାପାର ।

ସଠିକ୍ ଉତ୍ତର ହେଉଛି- ପ୍ରଥମା

Key Points

• ଯେଉଁ ବର୍ଣ୍ଣ ବା ବର୍ଣ୍ଣ ସମଷ୍ଟି (ଚିହ୍ନ) ଦ୍ବାରା ବାକ୍ୟସ୍ଥ ପଦର ବଚନ (ସଂଖ୍ୟା) ଓ କାରକ ଚିହ୍ନିତ ହୁଏ ତାହା ବିଭକ୍ତି ।
• ବିଭକ୍ତି ଶବ୍ଦଟି ବି-ଉପସର୍ଗ ଭଜ୍ ଧାତୁ ଓ ତି ପ୍ରତ୍ୟୟ ଯୋଗରେ ଗଠିତ । ଯାହାର ଆଭିଧାନିକ ଅର୍ଥ ହେଉଛି ବିଭାଗ ବା ବଣ୍ଟନ କରିବା ।
• ଶବ୍ଦ ବିଭକ୍ତି ସାତ ପ୍ରକାର । ଯଥା- ପ୍ରଥମା, ଦ୍ବିତୀୟା, ତୃତୀୟା, ଚତୁର୍ଥୀ, ପଞ୍ଚମୀ, ଷଷ୍ଠୀ, ସପ୍ତମୀ ।
• କର୍ତ୍ତାକାରକରେ ପ୍ରଥମା, କର୍ମକାରକରେ ଦ୍ବିତୀୟା, କରଣକାରକରେ ତୃତୀୟା, ସମ୍ପ୍ରଦାନକାରକରେ ଚତୁର୍ଥୀ, ଅପାଦାନ କାରକରେ ପଞ୍ଚମୀ, ସମ୍ବନ୍ଧ ପଦରେ ଷଷ୍ଠୀ ବିଭକ୍ତି ଓ ଅଧିକରଣ କାରକରେ ସପ୍ତମୀ ବିଭକ୍ତି ହୁଏ ।

ଯଥାର୍ଥତା:

• ରାମ ଆସୁ ଅଛି ପଦରେ ପ୍ରଥମା ବିଭକ୍ତି ହୋଇଛି।
• ସାଧାରଣ ଭାବରେ ପ୍ରଥମା ବିଭକ୍ତି ଏକବଚନରେ ବିଭକ୍ତି ଚିହ୍ନ ନଥାଏ ।
• ଯେପରିକି କବି କବିତା ଲେଖନ୍ତି ।

Additional Information

• ଯେଉଁ ଚିହ୍ନ ବା ସଙ୍କେତ ବା ବର୍ଣ୍ଣ ବଚନ, କାରକ ଓ ସମ୍ବନ୍ଧ ପଦକୁ ସୂଚାଇଦିଏ ତାହାକୁ ବିଭକ୍ତି କହନ୍ତି ।
• ମାନେ, କୁ, ମାନଙ୍କୁ, ରେ, ଦ୍ବାରା ପ୍ରଭୃତି ଚିହ୍ନଗୁଡିକୁ ବିଭକ୍ତି କୁହାଯିବାର କାରଣ ହେଉଛି, ଏହି ଚିହ୍ନ ବା ବର୍ଣ୍ଣସମୂହ ବାକ୍ୟସ୍ଥ ଗୋଟିଏ ପଦକୁ ଅନ୍ୟପଦଠାରୁ ବିଭକ୍ତି ବା ପୃଥକ୍ କରିଥାନ୍ତି ।
• ଭାରତର ଉତ୍ତରରେ ହିମାଳୟ ଅଛି । ଭାରତ ସହିତ ର, ଉତ୍ତର ସହିତ ରେ ବିଭକ୍ତି ଯୁକ୍ତ ହୋଇଛି । ଫଳରେ ଭାରତର ପଦଟି ଉତ୍ତରରେ ପଦଠାରୁ ପୃଥକ୍ ହୋଇଛି ।

ଠିକ ଉତ୍ତର ହେଉଛି ''ଭାରତକୁ''।
Key Points

• ସାଧାରଣତଃ ଓଡ଼ିଆ ବାକ୍ୟ କର୍ତ୍ତା, କର୍ମ ଓ କ୍ରିୟା - ଏହି ବିଧାନରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।
• ବାକ୍ୟରେ ଯେଉଁ ପଦ ମାଧ୍ୟମରେ କୌଣସି କାମର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅର୍ଥ ବୁଝାପଡ଼େ ତାହାକୁ ‘କ୍ରିୟାପଦ' କୁହାଯାଏ।
• ଯିଏ କ୍ରିୟା ସାଧନ କରେ ସେ କର୍ତ୍ତା।
• କ୍ରିୟା ସାଧନରେ କର୍ତ୍ତାର ଯାହା ଅଭିଳଷିତ ଓ କରଣୀୟ ତାହାକୁ ବ୍ୟାକରଣ ମତରେ କର୍ମ କୁହାଯାଏ।
• ଗୋଟିଏ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ବାକ୍ୟରେ କର୍ମ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ କ୍ରିୟାପଦ ସହିତ ସମ୍ବନ୍ଧିତ ହୋଇ ରହିଥାଏ।
• ବର୍ତ୍ତମାନ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଉଦାହରଣଗୁଡିକୁ ଦେଖିବା:-
• ମାର୍କୋନି ରେଡ଼ିଓ ଉଦ୍ଭାବନ କରିଥିଲେ।
• ନିଲ ଆର୍ମଷ୍ଟ୍ରଙ୍ଗ ଚନ୍ଦ୍ରକୁ ଯାଇଥିଲେ।
• ପ୍ରଦତ୍ତ ବାକ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ କର୍ମଗୁଡ଼ିକ ଯଥାକ୍ରମେ – ‘ରେଡ଼ିଓ’, ‘ଚନ୍ଦ୍ରକୁ’।
• କ’ଣ ଉଦ୍ଭାବନ କରିଥିଲେ? - ରେଡ଼ିଓ; କେଉଁଠିକୁ ଯାଇଥିଲେ? - ଚନ୍ଦ୍ରକୁ।
• କର୍ତ୍ତାର କ୍ରିୟା ସାଧନରେ ଯାହା ଅଭିଳଷିତ ତାହା କର୍ମକାରକ।
• ସାଧାରଣତଃ କ୍ରିୟା ପୂର୍ବରୁ କ’ଣ, କାହାକୁ ବା କେଉଁଠିକୁ ଲଗାଇ ପ୍ରଶ୍ନକଲେ ଉତ୍ତରରେ କର୍ମକାରକ ହିଁ ମିଳିଥାଏ।

ଯଥାର୍ଥତା:

• ଦିଆଯାଇଥିବା 'ଇଂରେଜମାନେ ଭାରତକୁ ଖଣ୍ଡଖଣ୍ଡ କରିଦେଲେ' - ବାକ୍ୟଟିରେ ଯଦି ଆମେ ପ୍ରଶ୍ନ କରିବା:-
• ଇଂରେଜମାନେ କାହାକୁ ଖଣ୍ଡଖଣ୍ଡ କରିଦେଲେ? - ତେବେ ଉତ୍ତର ହେବ 'ଭାରତକୁ'।
• ଏଥିରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ କର୍ତ୍ତା 'ଇଂରେଜମାନଙ୍କ' 'ଖଣ୍ଡଖଣ୍ଡ କରିଦେବା' କ୍ରିୟା ସାଧନରେ ଅଭିଳଷିତ ହେଉଛି 'ଭାରତ'।
• ପୁନଶ୍ଚ କ୍ରିୟା ପୂର୍ବରୁ କାହାକୁ ଲଗାଇ ପ୍ରଶ୍ନକଲେ ଉତ୍ତରରେ 'ଭାରତକୁ' ହିଁ ଆସୁଛି।
• ଏଠି 'ଭାରତକୁ' ପଦଟିରେ 'ଭାରତ' ସହ ଦ୍ଵିତୀୟା ବିଭକ୍ତି ଚିହ୍ନ 'କୁ' ଯୁକ୍ତ ହୋଇଛି। 
• ଅତଏବ 'ଇଂରେଜମାନେ ଭାରତକୁ ଖଣ୍ଡଖଣ୍ଡ କରିଦେଲେ' ​- ଏହି ବାକ୍ୟରେ 'ଭାରତକୁ' ହେଉଛି କର୍ମକାରକ।

Additional Information

• ଅନ୍ୟ ବିକଳ୍ପଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ 'ଇଂରେଜମାନେ' କ୍ରିୟା ସମ୍ପାଦନ କରୁଥିବା ହେତୁ କର୍ତ୍ତା।
• 'ଖଣ୍ଡଖଣ୍ଡ କରିଦେଲେ' କ୍ରିୟା ପଦଟି ଏକାଧିକ ପଦରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେତୁ ଏକ ମିଶ୍ର କ୍ରିୟା ପଦ।

ସଠିକ ଉତ୍ତର ହେଉଛି ''ଅଭିବ୍ୟାପକ ଆଧାରାଧିକରଣ''।
 Key Points

• ବାକ୍ୟରେ ଯେଉଁ ପଦ ମାଧ୍ୟମରେ କୌଣସି କାମର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅର୍ଥ ବୁଝାପଡ଼େ ତାହାକୁ ‘କ୍ରିୟାପଦ' କୁହାଯାଏ।
• ବାକ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ କ୍ରିୟାପଦ ସହିତ ଅନ୍ୟ ପଦମାନଙ୍କର ଯେଉଁ ସମ୍ବନ୍ଧ ରହିଥାଏ, ତାହାକୁ କାରକ କୁହାଯାଏ।
• କ୍ରିୟା ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ବା ଯେଉଁ ସମୟରେ ସାଧିତ ହୁଏ, ସେହି ସମୟର ବା ସ୍ଥାନର ଅଧିକରଣ କାରକ ହୋଇଥାଏ । 
• ଗଛରେ ପକ୍ଷୀଟି ବସିଛି ।
• ପୂର୍ଣ୍ଣମୀରେ ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଦେଖାଯାଏ ।
• ଏଠାରେ ‘ବସିଛି’ କ୍ରିୟାର ସ୍ଥାନ ‘ଗଛ’ ଓ ‘ଦେଖାଯାଏ’ କ୍ରିୟାର ସମୟ ବା କାଳ ‘ପୂର୍ଣ୍ଣମୀ’ ।
• ‘ବସିଛି’ ଓ ‘ଦେଖାଯାଏ’ କ୍ରିୟାଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାନ ଓ କାଳ ସୂଚିତ ହେଉଅଛି ।
• ଏଠାରେ ‘ଗଛରେ’ ଓ ‘ପୂର୍ଣ୍ଣମୀରେ' ଅଧିକରଣ କାରକ ହୋଇଅଛି ।
• କ୍ରିୟାପଦ ପୂର୍ବରୁ ସାଧାରଣତଃ ‘କେଉଁଠାରେ’ ଏବଂ ‘କେତେବେଳେ’ ଲଗାଇ ପ୍ରଶ୍ନକଲେ ଉତ୍ତରରେ ଅଧିକରଣ କାରକ ମିଳିଥାଏ ।
• ଯଥା: କେଉଁଠାରେ ବସିଛି ? ଉତ୍ତର - ଗଛରେ; କେତେବେଳେ ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଦେଖାଯାଏ? ଉତ୍ତର - ପୂର୍ଣ୍ଣମୀରେ।
• ଅଧିକରଣ କାରକରେ ସପ୍ତମୀ ବିଭକ୍ତି ହୁଏ।
• ଏହି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଅଧିକରଣ କାରକ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ । ଯଥା (କ) ସ୍ଥାନାଧିକରଣ ବା ଆଧାରାଧିକରଣ ଓ (ଖ) କାଳାଧିକରଣ।
• ଯେଉଁ ପଦଦ୍ୱାରା କ୍ରିୟାର ସ୍ଥାନ ସୂଚିତ ହୁଏ ତାହା ସ୍ଥାନାଧିକରଣ ବା ଆଧାରାଧିକରଣ ହୁଏ, ଯଥା: ମାଠିଆରେ ଜଳ ଅଛି ।
• ସେହିପରି ଯେଉଁପଦଦ୍ଵାରା କ୍ରିୟା ଯେଉଁ ସମୟରେ ସାଧିତ ହୁଏ ବା ହେଲା ବୋଲି ଜଣାଯାଏ, ତାହାଠାରେ କାଳାଧିକରଣ ହୁଏ; ଯଥା – ବର୍ଷାଋତୁରେ କଦମ୍ବଫୁଲ ଫୁଟେ ।

ଯଥାର୍ଥତା:

• ଆଧାରାଧିକରଣ ତ୍ରିବିଧ । ଯଥା – (କ) ଐକଦେଶିକ ଆଧାରାଧିକରଣ; (ଖ) ବୈଷୟିକ ଆଧାରାଧିକରଣ; (ଗ) ଅଭିବ୍ୟାପକ ଆଧାରାଧିକରଣ।
• ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା 'ତିଳରେ ତେଲ ଥାଏ' - ବାକ୍ୟଟିରେ ରେଖାଙ୍କିତ ପଦ ଅଭିବ୍ୟାପକ ଆଧାରାଧିକରଣ କାରକ ହେବ।
• କାରଣ ପ୍ରଦତ୍ତ ବାକ୍ୟରେ 'ତେଲର ସ୍ଥାନ ତିଳରେ' ବୋଲି ସ୍ପଷ୍ଟ ହେଉଅଛି ।
• ତେଣୁ 'ତିଳରେ' ପଦରେ ଅଭିବ୍ୟାପକ ଆଧାରାଧିକରଣ କାରକ ହେବ ।
• ପୁନଶ୍ଚ ଏଠି କ୍ରିୟାପଦ ପୂର୍ବରୁ 'କେଉଁଠାରେ' ଲଗାଇ ପ୍ରଶ୍ନକଲେ, ଉତ୍ତରରେ 'ତିଳରେ' ମିଳୁଛି।
• ଯଥା – ପ୍ରଶ୍ନ: କେଉଁଠାରେ ତେଲ ଥାଏ ? - ଉତ୍ତର: ତିଳରେ। 
• ପୁନଶ୍ଚ ‘ତିଳରେ’ ପଦଠାରେ ସପ୍ତମୀ ବିଭକ୍ତି ଚିହ୍ନ 'ରେ' ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଛି। 
• ଅତଏବ ଏଦିଗରେ ଦତ୍ତ ବାକ୍ୟଟିରେ ରେଖାଙ୍କିତ ପଦ ଅଭିବ୍ୟାପକ ଆଧାରାଧିକରଣ କାରକ।

Additional Information

• ଐକଦେଶିକ ଆଧାରାଧିକରଣ: ଉଦାହରଣ – ଗଛରେ ଫୁଲ ଫୁଟିଅଛି ।
• ବୈଷୟିକ ଆଧାରାଧିକରଣ: ଉଦାହରଣ – ବିନୟବାବୁ ବ୍ୟାକରଣରେ ପ୍ରବୀଣ ।

ସଠିକ୍ ଉତ୍ତର ହେଉଛି- ସବୁର

ଯଥାର୍ଥତା:

• ଉପରୋକ୍ତ ପଦ୍ୟାଂଶଟି ପଲ୍ଲୀକବିତା ନିର୍ବାସିତ ବିଳାପରୁ ଆସିଅଛି ।
• ଉକ୍ତ କବିତାଟି ଉକ୍ତକବି ମଧୁସୂଦନ ରାଓଙ୍କ ଦ୍ବାରା ରଚିତ ହୋଇଛି ।
• ଉକ୍ତ ପଦଟି ସବୁର ଅଧୀଶ୍ବର ଅର୍ଥାତ ବ୍ରହ୍ଣାଣ୍ଡର ଅଧୀଶ୍ବରଙ୍କ ଅର୍ଥରେ କୁହାଯାଇଛି ।
• ଅଧୀଶ୍ବର ହେଉଛନ୍ତି ଉଗବାନଙ୍କୁ ଇଙ୍ଗିତ କରାଯାଇଛି ।

ସଠିକ୍ ଉତ୍ତର ହେଉଛି- ନିଘଞ୍ଚ

Key Points

• ଭାବ ବା ଅର୍ଥର ପରିବର୍ତ୍ତନ ନ କରି ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ବାକ୍ୟକୁ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କରାଯାଇଥାଏ ।
• ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କରିବାପାଇଁ ସନ୍ଧି, ସମାସ, ଉପସର୍ଗ, କୃଦନ୍ତ, ସନନ୍ତ, ଯଙନ୍ତ, ନାମଧାତୁ ଓ ତଦ୍ଧିତ ବିଧିର ଉପଯୋଗ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ ।
• ଏହିପରି ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କରିବା ପଦ୍ଧତିକୁ ଶବ୍ଦର ନାମ ସଂକ୍ଷେପଣ ବା ଏକପଦୀକରଣ କୁହାଯାଏ ।

ଯଥାର୍ଥତା:

• ଅତିଶୟ ଘଞ୍ଚ ଶବ୍ଦର ସଠିକ ରୂପ ହେଉଛି ନିଘଞ୍ଚ ।
• ନିଘଞ୍ଚର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେଉଁଠାରେ ଉଚ୍ଚ ଉଚ୍ଚ ବୃକ୍ଷ ଅଧିକ ଥିବା ସ୍ଥାନକୁ ବୁଝାଏ । 

ସଠିକ୍ ଉତ୍ତର ହେଉଛି- ଆଗ୍ରାମସହର

Key Points

• ଭାବ ବା ଅର୍ଥର ପରିବର୍ତ୍ତନ ନ କରି ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ବାକ୍ୟକୁ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କରାଯାଇଥାଏ ।
• ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କରିବାପାଇଁ ସନ୍ଧି, ସମାସ, ଉପସର୍ଗ, କୃଦନ୍ତ, ସନନ୍ତ, ଯଙନ୍ତ, ନାମଧାତୁ ଓ ତଦ୍ଧିତ ବିଧିର ଉପଯୋଗ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ ।
• ଏହିପରି ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କରିବା ପଦ୍ଧତିକୁ ଶବ୍ଦର ନାମ ସଂକ୍ଷେପଣ ବା ଏକପଦୀକରଣ କୁହାଯାଏ ।

ଯଥାର୍ଥତା:

• ଗ୍ରାମଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସହର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସଠିକ ରୂପ ହେଉଛି ଆଗ୍ରାମସହର ।
• ଆଗ୍ରାମସହରର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଗ୍ରାମଠାରୁ ସହର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ପରିବର୍ତ୍ତନ ତଥା ରୂପକୁ ବୁଝାଏ ।

ସଠିକ୍ ଉତ୍ତର ହେଉଛି- ବିସର୍ଜନ

Key Points

• ଭାଷାରେ ଭାବ ବିନିମୟ କରିବା ସମୟରେ କେତେକ ଶବ୍ଦର ବିପରୀତ ଭାବକୁ ପ୍ରକାଶ କରିବା ପାଇଁ ଆଉ ଏକ ଶବ୍ଦର ପ୍ରୟୋଗ ହୋଇଥାଏ । ବିପରୀତ ଭାବ ପ୍ରକାଶ କରୁଥିବା ଏହି ଶବ୍ଦଗୁଡିକୁ ବିପରୀତାର୍ଥବୋଧକ ଶବ୍ଦ କୁହାଯାଏ ।
• ଗୋଟିଏ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଶବ୍ଦର ବିପରୀତ ଅର୍ଥବୋଧକ ଶବ୍ଦ ତାର ନାସ୍ତିବାଚକ ରୂପ ନୁହେଁ ।
• ସାଧାରଣତଃ ବିଶେଷ୍ୟ ପଦର ବିପରୀତାର୍ଥବୋଧକ ଶବ୍ଦ ବିଶେଷ୍ୟ ଓ ବିଶେଷଣ ପଦର ବିପରୀତାର୍ଥବୋଧକ ଶବ୍ଦ ବିଶେଷଣ ହୋଇଥାଏ ।

ଯଥାର୍ଥତା:

• ଆବାହନର ବିପରୀତାର୍ଥବୋଧକ ଶବ୍ଦ ହେଉଛି ବିସର୍ଜନ ।
• ଆବାହନ ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଆଗମନ ହୋଇଥିବାବେଳେ ବିସର୍ଜନର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ପ୍ରତ୍ୟାଗମନ । କିନ୍ତୁ ଏଠାରେ ଆବାହନନୁହେଁ ବିପରୀତ ଶବ୍ଦ ହେବ ନାହିଁ ।

Additional Information

• ଭାଷାର ପ୍ରୟୋଗ ପାଇଁ ଅର୍ଥପୂର୍ଣ୍ଣ ଶବ୍ଦ ଆବଶ୍ୟକ ।
• ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଶବ୍ଦ ମାଧ୍ୟମରେ ଅନୁଭୂତିର ଭିନ୍ନତା ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଥାଏ ।
• ଭାଷା ପ୍ରୟୋଗ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି ଓ ଉନ୍ନତ ଶୈଳୀରେ ମନର ଭାବକୁ ଭାଷା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରକାଶ କରିବା ପାଇଁ ଏପରି ଶବ୍ଦ ଜ୍ଞାନର ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ରହିଛି ।

ସଠିକ୍ ଉତ୍ତର ହେଉଛି- ତୁଳସୀ

Key Points

• ଭାଷାକୁ ସୁସଂଗଠିତ ଓ ଶ୍ରୁତିମଧୁର କରିବା ପାଇଁ ଶବ୍ଦର ଶୁଦ୍ଧରୂପ ଜାଣିବା ନିତ୍ୟାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ।
• ସାହିତ୍ୟରେ ଶୁଦ୍ଧତା ରହିବା ବିଧେୟ ।
• ଲେଖିବା ସମୟରେ ଶବ୍ଦରେ ଅନେକ ପ୍ରକାର ଅଶୁଦ୍ଧତା ରହିଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ।
• ସେହି ଅଶୁଦ୍ଧତା ମଧ୍ୟରେ- ବନାନଗତ, ସନ୍ଧିଗତ, ସମାସଗତ, ତଦ୍ଧିତ, କୃଦନ୍ତ ଆଦି ଅଶୁଦ୍ଧତା ରହିଥାଏ ।

ଯଥାର୍ଥତା:

• ଉପରୋକ୍ତ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଶବ୍ଦଗୁଡିକରେ ମାତ୍ରାଜନିତ ତ୍ରୁଟି ରହିଛି ।
• ତୁଳସୀ ହେଉଛି ଶବ୍ଦର ସଠିକ୍ ରୂପ ।

Additional Information

• ଅଶୁଦ୍ଧ ଶବ୍ଦଗୁଡିକର ଶୁଦ୍ଧ ରୂପ ଜାଣିଲେ ଭାଷା ସରସ ଓ ସୁନ୍ଦର ହୋଇଥାଏ ।
• ବାକ୍ୟର ସୁସଂଗଠିତ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଶବ୍ଦଗତ ଶୁଦ୍ଧତା ପ୍ରଥମ ପ୍ରୟୋଜନ ହୋଇଥାଏ ।
• ଭାଷାର ଶୁଦ୍ଧ ବ୍ୟବହାରରେ ଯେଉଁମାନେ ପାରଦର୍ଶିତା ଲାଭ କରିଥାନ୍ତି ସେମାନେ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟରେ ଯଶସ୍ବୀ ହୋଇଥାନ୍ତି ।

ସଠିକ ଉତ୍ତର ହେଉଛି ''ସହିତ''।
Key Points

• ବାନ୍ଧିବା ଜଣାଥିଲେ ମଥା ଯେମିତି ସୁନ୍ଦର ଦିଶେ, କହିବା ଜାଣିଥିଲେ କଥା ସେମିତି ସୁନ୍ଦର ଲାଗେ।
• ମନୋଭାବକୁ ଆମର ବଚନ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶ କରାଯାଏ।
• ଏଥିପାଇଁ କେତୋଟି କିମ୍ବା ସ୍ଥଳ ବିଶେଷରେ ଅନେକ ଶବ୍ଦ ଆମେ ବ୍ୟବହାର କରୁ।
• ପୁଣି ଶବ୍ଦକୁ ଶବ୍ଦ ଖଞ୍ଜା ଖଞ୍ଜି କରି କଥାବାର୍ତ୍ତା କରୁ; ଏହା ଫଳରେ କହିବା ବା ଭାବ ପ୍ରକାଶ କରିବା ସହଜ ହୁଏ।
• ଏକ ବା ଏକାଧିକ ପଦ ମିଳିତ ହୋଇ ମନର ଭାବକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ପ୍ରକାଶ କଲେ ବାକ୍ୟ ହୁଏ।
• ବାକ୍ୟରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିବା ପଦଗୁଡିକର ପାରସ୍ପରିକ ସମ୍ବନ୍ଧକୁ ଯୋଗ୍ୟତା କୁହାଯାଏ।
• ବାକ୍ୟରେ ଥିବା ଗୋଟିଏ ପଦ ଅନ୍ୟ ପଦଗୁଡିକର ଅର୍ଥବୋଧକତା ପାଇଁ ଅପେକ୍ଷା କଲେ, ତାହାକୁ ଆକାଂକ୍ଷା କୁହାଯାଏ।

ଯଥାର୍ଥତା:

• ବାକ୍ୟରେ ଥିବା ପଦଯୋଜନା ବା ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛି ଆସତ୍ତି। ଆସତ୍ତିକୁ ମଧ୍ୟ ପଦବିନ୍ୟାସ କୁହାଯାଏ।
• ଏହାଦ୍ୱାରା କାହା ପରେ କେଉଁ ପଦ ରହିଲେ, ତାହା ବାକ୍ୟର ଭାବକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରିବ ତାହା ବୁଝାଯାଏ।
• ବାକ୍ୟର ବୁଝାପଡୁଥିବା ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଂଶକୁ ବା ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କେତୋଟି ପଦସଂହତିକୁ ବାକ୍ୟାଂଶ କୁହାଯାଏ।
• ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ବିକଳ୍ପଗୁଡିକୁ ଲକ୍ଷ କଲେ ବାକ୍ୟାଂଶଗୁଡିକୁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆସତ୍ତି ଅନୁସାରେ​ ସଜାଇ ଗଠନ କଲେ, ପ୍ରଦତ୍ତ ବାକ୍ୟରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଶୂନ୍ୟ ସ୍ଥାନ ପାଇଁ ''ସହିତ'' ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ହେବ।
• କାରଣ ଏହା ଦ୍ୱାରା ବାକ୍ୟରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିବା ପଦଗୁଡିକର ପାରସ୍ପରିକ ସମ୍ବନ୍ଧ ସୂଚାରୁରୂପେ ପ୍ରତିପାଦନ ହୋଇପାରୁଛି।
• ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପଦଯୋଜନା ହେତୁ ବାକ୍ୟର ଭାବକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇପାରୁଛି, ଅର୍ଥବୋଧକତା ପାଇଁ ଏହା ଉପଯୁକ୍ତ ହେଇପାରୁଛି।
• ଯଥା: ତାଙ୍କ ସହିତ ମୋର ବିରୋଧ ଅଛି ।   

Additional Information

• ଅନ୍ୟ ବିକଳ୍ପଗୁଡିକ ବାକ୍ୟ ବିଚାର ନିୟମାନୁଯାୟୀ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅର୍ଥବୋଧକତା ପାଇଁ ପଦଯୋଜନା କରିବାରେ ଅସମର୍ଥ ହେତୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଉତ୍ତର ନୁହଁନ୍ତି।

ସଠିକ ଉତ୍ତର ହେଉଛି "ନରପତି"।
Key Points

• ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାଷାରେ ଏକାଧିକ ଶବ୍ଦ ଗୋଟିଏ ଅର୍ଥକୁ ବୁଝାଇଥାଏ।
• ଏ ପ୍ରକାର ଶବ୍ଦମାନଙ୍କୁ 'ପ୍ରତିଶବ୍ଦ' ବା 'ପଯ୍ୟାର୍ୟବାଚକ ଶବ୍ଦ' ବା 'ସମାର୍ଥବୋଧକ ଶବ୍ଦ' କୁହାଯାଏ।

ଯଥାର୍ଥତା:

• ଆମ ଭାଷାରେ ଏହି  'ପ୍ରତିଶବ୍ଦ' ବା 'ସମାର୍ଥବୋଧକ ଶବ୍ଦ' ବା 'ପଯ୍ୟାର୍ୟବାଚକ ଶବ୍ଦ'ଗୁଡ଼ିକ ଦୈନଦିନ ଭାବରେ ପ୍ରଚଳିତ ଓ ବ୍ୟବହୃତ।
• ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ବିକଳ୍ପଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ, ଓଡ଼ିଆ ଶବ୍ଦକୋଷ ଅନୁଯାୟୀ 'ନରପତି' କହିଲେ 'କୌଣସି ଦେଶର ତଥା ଦେଶ ନାଗରିକମାନଙ୍କ ପ୍ରଧାନ ଶାସକ ଏବଂ ସ୍ୱାମୀ ଅର୍ଥାତ ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ଯାହାକୁ ରାଜା ବୋଲାଯାଏ'; ଯଥା: ନରପତି = ନର + ପତି।
• ସୁତରାଂ ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ବିକଳ୍ପଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ 'ନରପତି' ଶବ୍ଦଟି 'ରାଜା' ଶବ୍ଦଟିର ଅଭିଧାନିକ ଅର୍ଥକୁ ସୂଚାରୁରୂପେ ପ୍ରତିପାଦନ କରୁଥିବା ହେତୁ ଏହା ସମାର୍ଥବୋଧକ ବା ପର୍ଯ୍ୟାୟବାଚୀ ବା ପ୍ରତିଶବ୍ଦ।  
• 'ନରପତି'ର ଅନ୍ୟ ପ୍ରତିଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକ ହେଲା : ଅଧିପ, ଅଧିପତି, ଅବନୀଶ, ଅବନୀଶ୍ୱର, ଇନ୍ଦ୍ର, ନରାଧିପ, ନରେନ୍ଦ୍ର, ନରେଶ, ନୃପ, ନୃପତି, ବିରେନ୍ଦ୍ର, ଭୂପ, ଭୂପତି, ଭୂପାଳ, ଭୂମିପତି, ଭୂମିପାଳ, ମହୀପତି, ମହୀପାଳ, ସମ୍ରାଟ ଇତ୍ୟାଦି।

Additional Information

• ଅନ୍ୟ ବିକଳ୍ପଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ 'ଛତ୍ରପତି' କହିଲେ 'ଯେଉଁ ଗୌରବଶାଳୀ ରାଜା ପ୍ରତୀକ ରୂପରେ ଛତ୍ର ଲଗାଉଥିଲେ' ଯେପରିକି ଛତ୍ରପତି ଶିବାଜୀ।
• ଅଶ୍ୱପତି ଏକ ହିନ୍ଦୁ ପୌରାଣିକ ରାଜାମାନଙ୍କଙ୍କ ଉପାଧି - ଅଶ୍ୱପତି କହିଲେ "ଅଶ୍ୱ ମାନଙ୍କ ମାଲିକ"କୁ ବୁଝାଏ । ମହାପୁରାଣ ରାମାୟଣ ଅନୁସାରେ ଅଶ୍ୱପତି କୈକେୟ ରାଜ୍ୟର ରାଜା ଥିଲେ । ସେଠାରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଉତ୍ତମ ଅଶ୍ୱ ଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଅଶ୍ୱପତି କୁହାଯାଉଥିଲା । କୈକେୟୀ, ଯିଏ ଦଶରଥଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଥିଲେ ସେ ଅଶ୍ୱପତିଙ୍କ କନ୍ୟା ଥିଲେ ।
• 'ଗଜପତି' କହିଲେ 'ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରାଚୀନ ରାଜବଂଶର ସମ୍ମାନସୂଚକ ଗୋଟିଏ ଉପାଧି ଯାହାର ଅନେକ ହସ୍ତୀ ଅଛନ୍ତି' ଯେପରିକି ଗଜପତି ମହାରାଜା ଦିବ୍ୟସିଂହ ଦେବ। 
• 'ନରପତି' ରାଜାକୁ ସୂଚାଉଥିବାବେଳେ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ବିକଳ୍ପ ରାଜାଙ୍କ ଏକ ଏକ ସମ୍ମାନସୂଚକ ଉପାଧିକୁ ସୂଚାଉଛି। 

ସଠିକ ଉତ୍ତର ହେଉଛି "ପ୍ରତିହିଂସା ମନୋଭାବ ପୋଷଣ କରିବା"।
Key Points

• କୌଣସି ଶବ୍ଦ ନିଜସ୍ବ ଅର୍ଥ ଛାଡ଼ି, ଅନ୍ୟ ଶବ୍ଦ ସହିତ ମିଶି ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଅର୍ଥ ପ୍ରକାଶ କଲେ ଏହାକୁ ‘ରୂଢ଼ି’ କୁହାଯାଏ।
• ଧାତୁରୁ ଶବ୍ଦ ଗଢ଼ା ହୁଏ। ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦରୁ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ୟ ଶବ୍ଦ ଗଢ଼ା ହୋଇଥାଏ, ଶବ୍ଦ ତିନି ପ୍ରକାର–ରୂଢ଼, ଯୌଗିକ ଓ ଯୋଗରୂଢ଼।
• ଯେଉଁ ଶବ୍ଦ ପ୍ରକୃତି ପ୍ରତ୍ୟୟଗତ ଅର୍ଥ ପ୍ରକାଶ ନ କରି ଭିନ୍ନ ଅର୍ଥ ପ୍ରକାଶ କରେ, ତାହା ରୂଢ଼ ଶବ୍ଦ।
• ଯଥା— କ୍ଷତ– ତ୍ରୈ + ଅ = କ୍ଷତ୍ର। ‘କ୍ଷତ୍ର’ ଶବ୍ଦର ପ୍ରତ୍ୟୟଗତ ଅର୍ଥ– ଯେ କ୍ଷତରୁ ତ୍ରାଣ କରେ। ମାତ୍ର ଏହାର ସାଧାରଣ ଅର୍ଥ–ଜାତି ବିଶେଷ।
• ରୂଢ଼ି– ବି (ଗୃହ—ତି) ପ୍ରସିଦ୍ଧି, ଉତ୍ପତ୍ତି, ବ୍ୟୁତ୍ପତ୍ତି – ବହିର୍ଭୂତ ଅର୍ଥ ପ୍ରକାଶର ଶକ୍ତି।
• ଯଥା: ଅନ୍ଧାରକୁ ଟେକା ପକାଇବା - ଏହି ଖଣ୍ଡବାକ୍ୟର ଅର୍ଥ ନୁହେଁ କୌଣସି ଅନ୍ଧାରିଆ ସ୍ଥାନକୁ ଟେକା ଫୋପାଡ଼ିବା।
• ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି କୌଣସି ବିଷୟରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଜ୍ଞାନ ବା ଧାରଣା ଅର୍ଜନ ନ କରି କେବଳ ଅନୁମାନକୁ ଭିତ୍ତିକରି କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା।
• ଭାବଗତ ସାମ୍ୟ ଯାହା ଥାଉନା କାହିଁକି, ଏଠାରେ ‘ଅନ୍ଧାରକୁ’,‘ଟେକା’ ଓ ‘ପକାଇବା’ ଶବ୍ଦ ସେମାନଙ୍କର ଆଭିଧାନିକ ବା ବ୍ୟୁତ୍ପତ୍ତିଗତ ଅର୍ଥକୁ ତ୍ୟାଗକରି ଅଲଗା ଏକ ରୂଢ଼ ଅର୍ଥକୁ ବ୍ୟକ୍ତ କରୁଛନ୍ତି।
• ତେଣୁ କୌଣସି ବାକ୍ୟାଂଶ ମୂଳ ଅର୍ଥକୁ ଅତିକ୍ରମ କରି ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ଅର୍ଥରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଲେ ତାହାକୁ ରୂଢ଼ି କୁହାଯାଏ।
• ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାଷାରେ ଏହାର ଉଦାହରଣ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ରୂଢ଼ି ପ୍ରୟୋଗ ଦ୍ୱାରା ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି ସରସ, ସୁନ୍ଦର ହୁଏ। ଯୁଗଯୁଗରୁ ଏଗୁଡ଼ିକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ବ୍ୟଞ୍ଜନା ନେଇ ଫୁଟି ଉଠିଛନ୍ତି।
• ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ପ୍ରଚଳିତ ରୂଢ଼ିପ୍ରୟୋଗର ତିନୋଟି ଧାରା ପରିଲକ୍ଷିତ ହୁଏ।
• ଯଥା: କ୍ରିୟାହୀନ ରୂଢ଼ି (ପଦ ସଂହତିରେ କ୍ରିୟା ପଦ ନ ଥାଏ), କ୍ରିୟାଯୁକ୍ତ ରୂଢ଼ି (ପଦ ସଂହତିରେ କ୍ରିୟା ପଦ ଥାଏ) ଓ ତୁଳନାତ୍ମକ ରୂଢ଼ି (ପଦ ସଂହତିରେ ଉପମାବାଚକ ଶବ୍ଦର ବ୍ୟବହାର ଦେଖାଯାଏ)।
• କ୍ରିୟାହୀନ ରୂଢ଼ି: ଅନ୍ଧର ଲଉଡ଼ି–(ଅସହାୟର ସହାୟ) - ଶ୍ରବଣ କୁମାର ବୃଦ୍ଧ ପିତାମାତାଙ୍କର ଅନ୍ଧର ଲଉଡ଼ି ଥିଲେ।
• କ୍ରିୟାଯୁକ୍ତ ରୂଢ଼ି: ଆଖିଦେବା/ଦୃଷ୍ଟିପକାଇବା–(ବିଷ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖିବା/ଲୋଭ କରିବା) - ପରଦ୍ରବ୍ୟ ପ୍ରତି ଆଖିଦେବା/ଦୃଷ୍ଟି ପକାଇବା ଠିକ୍ ନୁହେଁ।
• ତୁଳନାତ୍ମକ ରୂଢ଼ି: ଏଣ୍ଡୁଅ ପରି ମୁଣ୍ଡ ଟୁଙ୍ଗାରିବା– ସେ କିଛି ବୁଝୁ ନ ବୁଝୁ ସବୁବେଳେ ଏଣ୍ଡୁଅ ପରି ମୁଣ୍ଡ ଟୁଙ୍ଗାରୁଥାଏ।

ଯଥାର୍ଥତା:

• ଦତ୍ତ 'ଅହନ୍ତା ରଖିବା' - ରୂଢ଼ିଟିର ପଦ ସଂହତିରେ କ୍ରିୟା ପଦ ଥିବା ହେତୁ ଏହା ଏକ କ୍ରିୟାଯୁକ୍ତ ରୂଢ଼ି। 
• ଏହି କ୍ରିୟାଯୁକ୍ତ ରୂଢ଼ିଟିକୁ ପ୍ରୟୋଗ କରି ଗୋଟିଏ ଉଦାହରଣ ଦେଖିବା:-
• ସାଧୁ ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରତି ଅହନ୍ତା ରଖିଲେ କିଛି ଫଳ ହୁଏ ନାହିଁ ।  
• ଏହି ବାକ୍ୟଟିରୁ 'ସାଧୁ ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରତି ପ୍ରତିହିଂସା ମନୋଭାବ ପୋଷଣ କଲେ କିଛି ଲାଭ ନାହିଁ କାରଣ ସେମାନେ ସାଧୁ ଅର୍ଥାତ ସତ୍ୟ ତଥା ନ୍ୟାୟର ପ୍ରତୀକ, ସଂସାର ଗ୍ଲାନି ତଥା ମୋହ ମାୟାଠାରୁ ବହୁତ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵରେ - ତେଣୁ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ପ୍ରତିହିଂସା ପୋଷଣ କେବଳ ନିଜର ଅଶାନ୍ତିର ସୂତ୍ର ତଥା ପାପ ବ୍ୟତୀତ ଆଉ କିଛି ନୁହଁ' ଅର୍ଥ ଲାଘବ ହେଉଛି। 
• ଅତଏବ 'ଅହନ୍ତା ରଖିବା' – କ୍ରିୟାଯୁକ୍ତ ରୂଢ଼ିଟି 'ପ୍ରତିହିଂସା ମନୋଭାବ ପୋଷଣ କରିବା' ଅର୍ଥକୁ ସାଧନ କରୁଅଛି।

Additional Information

• ଅନ୍ୟ ବିକଳ୍ପ ଗୁଡିକ 'ଅହନ୍ତା ରଖିବା' କ୍ରିୟାଯୁକ୍ତ ରୂଢ଼ିଟିର ଉପଯୁକ୍ତ ରୂଢ଼ ଅର୍ଥକୁ ବ୍ୟକ୍ତ କରିବା ନିମିତ୍ତ ଅସମର୍ଥ ହେତୁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଉତ୍ତର ନୁହଁ।