DECE2 Unit 3 (Topic With Important Question & Answer)-IGNOU-ORSP

DECE2 Unit 3 (Topic With Important Question & Answer)-IGNOU-ORSP

Welcome To
Odisha Regional Study Point

We Allows the best competitive exam preparation for SSC,BANKING, RAILWAY &Other State Exam(CT, BE.d,OTET) DECE(IGNOU) In ଓଡ଼ିଆ Language…

Why opt ORSP?
✅Daily Free Live class
✅Daily Free practice Quiz
✅FREE Live Tests Quiz
✅Performance Analysis
✅All Govt Exams are Covered

Join With us As per Schedule
And
Happy Learning…

Thank You
ORSP
(9502052059)

Join Special Class(Google meet) (8.45AM-9.45AM)

DECE2 Unit 3 (Topic With Important Question & Answer)-IGNOU-ORSP

INDICATORS OF HEALTH

Check Your Progress Exercise 1

1) Explain each of the following statements in simpler terms :

a) infant mortality rate of India in 1993 was 73

In India, in the year 1993, out of every 1,00011w births 73 children died before the age of 1 year.

b) Doctor population ratio in India in 1994 was 1:2000.

In India, in the year 1994, on an average each doctor served 2,000 people.

c) Immunization coverage in 1994 was 87%.

In 1994, 87% of the target population was given complete immunization

1) निम्नलिखित कथनों में से प्रत्येक को सरल शब्दों में समझाइए:

a) भारत में 1993 में शिशु मृत्यु दर 73 थी

भारत में, वर्ष १ ९९ ३ में, १,०००१० में जन्म लेने वाले प्रत्येक बच्चे में से १ वर्ष की आयु से पहले ही died३ बच्चों की मृत्यु हो गई।

b) 1994 में भारत में डॉक्टर जनसंख्या अनुपात 1: 2000 था।

भारत में, वर्ष 1994 में, प्रत्येक डॉक्टर ने औसतन 2,000 लोगों की सेवा की।

c) 1994 में प्रतिरक्षण कवरेज 87% था।

1994 में, लक्ष्य जनसंख्या का 87% पूर्ण टीकाकरण दिया गया था

1) ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବକ୍ତବ୍ୟକୁ ସରଳ ଶବ୍ଦରେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କର:

କ) 1993 ରେ ଭାରତର ଶିଶୁ ମୃତ୍ୟୁହାର 73 ଥିଲା |

ଭାରତରେ, 1993 ମସିହାରେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ 100011w ଜନ୍ମ ମଧ୍ୟରୁ 73 ପିଲା 1 ବର୍ଷ ବୟସ ପୂର୍ବରୁ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ।

ଖ) 1994 ରେ ଭାରତରେ ଡାକ୍ତର ଜନସଂଖ୍ୟା ଅନୁପାତ 1: 2000 ଥିଲା |

ଭାରତରେ, 1994 ମସିହାରେ, ହାରାହାରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଡାକ୍ତର 2,000 ଲୋକଙ୍କୁ ସେବା କରିଥିଲେ।

ଗ) 1994 ରେ ଟୀକାକରଣ କଭରେଜ୍ 87% ଥିଲା |

1994 ରେ, ଧାର୍ଯ୍ୟ ଜନସଂଖ୍ୟାର 87% ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରତିରୋପଣ କରାଯାଇଥିଲା |

Check Your Progress Exercise 2

I) List any five important points from our National Health Policy.

1) Emphasis on preventive and promotive aspects of health care.

2) Emphasis on availability of health care at door step.

3) Development of a National Medical and Health Education Policy.

4) Formation of a Health Committee at every village to project health needs of the community.

5) Involvement of non-government organizations in health care delivery.

6) Greater involvement of Indian systems of medicine and homeopathy in the health system by phased integration with modern system.

7) Organised services for school students.

8) Built up management information system for assessing manpower requirements and taking timely decisions,

9) Indigenous manufacture of essential hio-medical equipment.

10) Starting health insurance schemes on statewide basis.

11) Priority attention to be given to nutrition and distribution of food to rural and slum population.

12) Prevention pf food adulteration.

13) Strengthening of MCH services which includes training of traditional birth attendants or dais and referral of all complicated cases to experts.

14) Phasing out of private practice by doctors by providing non-practising allowance.

15) Formation of a separate national population policy.

I) हमारी राष्ट्रीय स्वास्थ्य नीति से किसी भी पांच महत्वपूर्ण बिंदुओं को सूचीबद्ध करें।

1) स्वास्थ्य देखभाल के निवारक और प्रचार पहलुओं पर जोर।

2) द्वार पर स्वास्थ्य देखभाल की उपलब्धता पर जोर।

3) एक राष्ट्रीय चिकित्सा और स्वास्थ्य शिक्षा नीति का विकास।

4) समुदाय की स्वास्थ्य आवश्यकताओं की परियोजना के लिए प्रत्येक गाँव में एक स्वास्थ्य समिति का गठन।

5) स्वास्थ्य देखभाल वितरण में गैर-सरकारी संगठनों का समावेश।

6) आधुनिक प्रणाली के साथ चरणबद्ध एकीकरण द्वारा स्वास्थ्य प्रणाली में भारतीय चिकित्सा पद्धति और होम्योपैथी की व्यापक भागीदारी।

7) स्कूली छात्रों के लिए संगठित सेवाएँ।

8) जनशक्ति आवश्यकताओं का आकलन करने और समय पर निर्णय लेने के लिए प्रबंधन सूचना प्रणाली का निर्माण,

9) आवश्यक hio- चिकित्सा उपकरणों का स्वदेशी निर्माण।

10) राज्यव्यापी आधार पर स्वास्थ्य बीमा योजनाएं शुरू करना।

11) ग्रामीण और झुग्गी आबादी को पोषण और भोजन के वितरण पर ध्यान दिया जाना।

12) रोकथाम pf खाद्य मिलावट।

13) एमसीएच सेवाओं का सुदृढ़ीकरण जिसमें पारंपरिक जन्म अटेंडेंट्स का प्रशिक्षण या डेज़ी और विशेषज्ञों को सभी जटिल मामलों का संदर्भ शामिल है।

14) गैर-अभ्यास भत्ता प्रदान करके डॉक्टरों द्वारा निजी अभ्यास से बाहर निकालना।

15) एक अलग राष्ट्रीय जनसंख्या नीति का गठन।

I) ଆମର ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ନୀତିରୁ ଯେକ any ଣସି ପାଞ୍ଚଟି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିନ୍ଦୁ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ କର |

1) ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବାର ପ୍ରତିଷେଧକ ଏବଂ ପ୍ରୋତ୍ସାହନମୂଳକ ଦିଗ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଅନ୍ତୁ |

)) ଦ୍ୱାର ପଦକ୍ଷେପରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଉପଲବ୍ଧତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ |

3) ଏକ ଜାତୀୟ ଚିକିତ୍ସା ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତିର ବିକାଶ |

4) ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗ୍ରାମରେ ଏକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କମିଟି ଗଠନ |

5) ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ବିତରଣରେ ଅଣ-ସରକାରୀ ସଂଗଠନର ଯୋଗଦାନ |

)) ଆଧୁନିକ ପ୍ରଣାଳୀ ସହିତ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ଏକୀକରଣ ଦ୍ୱାରା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଭାରତୀୟ medicine ଷଧ ପ୍ରଣାଳୀ ଏବଂ ହୋମିଓପାଥିର ଅଧିକ ଯୋଗଦାନ |

7) ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସଂଗଠିତ ସେବା |

8) ମାନବ ଶକ୍ତି ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଆକଳନ କରିବା ଏବଂ ଠିକ୍ ସମୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପାଇଁ ପରିଚାଳନା ସୂଚନା ବ୍ୟବସ୍ଥା ନିର୍ମାଣ,

9) ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ହାଇ-ମେଡିକାଲ୍ ଉପକରଣର ସ୍ୱଦେଶୀ ଉତ୍ପାଦନ |

10) ରାଜ୍ୟବ୍ୟାପୀ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବୀମା ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିବା |

11) ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ଏବଂ ବସ୍ତି ଜନସଂଖ୍ୟାକୁ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ବଣ୍ଟନ ଉପରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦିଆଯିବା |

12) pf ଖାଦ୍ୟ ବ୍ୟଭିଚାରକୁ ରୋକିବା |

13) MCH ସେବାଗୁଡିକର ମଜବୁତ ଯେଉଁଥିରେ ପାରମ୍ପାରିକ ଜନ୍ମ ସେବକ କିମ୍ବା ଡେଜିର ତାଲିମ ଏବଂ ସମସ୍ତ ଜଟିଳ ମାମଲା ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ନିକଟକୁ ପଠାଇବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ |

14) ଅଣ ଅଭ୍ୟାସ ଭତ୍ତା ଯୋଗାଇ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଅଭ୍ୟାସରୁ ପର୍ଯ୍ୟାୟ କ୍ରମେ |

15) ଏକ ପୃଥକ ଜାତୀୟ ଜନସଂଖ୍ୟା ନୀତି ଗଠନ |

2) Name the four basic components of primary health care as per the Alma-Ata Declaration.

Alma-Ata Declaration has outlined eight essential components of PHC [1], including:

(1) Health education on prevailing health problems and the methods of preventing and controlling them;

(2) Nutritional promotion including food supply;

(3) Supply of adequate safe water and sanitation;

(4) Maternal and child health care;

(5) Immunization against major infectious diseases;

(6) Prevention and control of locally endemic diseases;

(7) Appropriate treatment of common diseases and injuries; and

(8) Provision of essential drugs

2) अल्मा-अता घोषणा के अनुसार प्राथमिक स्वास्थ्य देखभाल के चार बुनियादी घटकों का नाम बताइए।

अल्मा-अता घोषणा में PHC [1] के आठ आवश्यक घटक शामिल हैं:

(1) प्रचलित स्वास्थ्य समस्याओं और उन्हें रोकने और नियंत्रित करने के तरीकों पर स्वास्थ्य शिक्षा;

(2) खाद्य आपूर्ति सहित पोषण संवर्धन;

(3) पर्याप्त सुरक्षित पानी और स्वच्छता की आपूर्ति;

(4) मातृ एवं शिशु स्वास्थ्य देखभाल;

(5) प्रमुख संक्रामक रोगों के खिलाफ टीकाकरण;

(6) स्थानीय रूप से स्थानिक रोगों की रोकथाम और नियंत्रण;

(7) सामान्य बीमारियों और चोटों का उचित उपचार; तथा

(8) आवश्यक दवाओं का प्रावधान

2) ଆଲମା-ଆଟା ଘୋଷଣାନାମା ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବାର ଚାରୋଟି ମ basic ଳିକ ଉପାଦାନର ନାମ ଦିଅ |

ଆଲମା-ଆଟା ଘୋଷଣାନାମା PHC ର ଆଠଟି ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଉପାଦାନକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛି, ଏଥିରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ:

(1) ବିଦ୍ୟମାନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତିରୋଧ ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାର ପଦ୍ଧତି ଉପରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଶିକ୍ଷା;

(୨) ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଣ ସହିତ ପୁଷ୍ଟିକର ପଦୋନ୍ନତି;

()) ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ନିରାପଦ ଜଳ ଏବଂ ପରିମଳ ଯୋଗାଣ;

(4) ମାତୃ ଓ ଶିଶୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା;

(5) ପ୍ରମୁଖ ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗରୁ ପ୍ରତିରୋପଣ;

(6) ସ୍ଥାନୀୟ ଏଣ୍ଡେମିକ୍ ରୋଗର ପ୍ରତିରୋଧ ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ;

(7) ସାଧାରଣ ରୋଗ ଏବଂ ଆଘାତର ଉପଯୁକ୍ତ ଚିକିତ୍ସା; ଏବଂ

(8) ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ drugs ଷଧର ଯୋଗାଣ |

3) List any four targets set-up by India with respect to Health for All by 2000 AD.

The Ministry of Health and Family Welfare evolved a ‘National Health Policy’ in 1982 keeping in view the national commitment for attaining the goal of ‘Health for All by 2000 AD’. The policy was approved in 1983. Keeping in mind the present health situation, it sets goals and targets to be achieved by 1985, 1990 and 2000 AD. The emphasis is on achieving health for all by 2000 AD through primary health care

The important points highlighted in the National Health Policy are :

Emphasis on preventive and promotive aspects of health care.
Emphasis on availability of health care at door step.
Development of a National Medical and Health Education Policy.
Formation of a Health Committee at every village to project health needs of the community.
Involvement of non-government organizations in health care delivery.
Greater involvement of Indian systems of medicine and homeopathy in the health system by phased integration with modern system.
Organised services for school students.
Built up management information system for assessing manpower requirements and taking timely decisions,
Indigenous manufacture of essential medical equipment.
Starting health insurance schemes on statewise basis.
Priority attention to be given to nutrition and distribution of food to rural and slum population.
Prevention pf food adulteration.
Strengthening of MCH services which includes training of traditional birth attendants or dais and referral of all complicated cases to experts.
Phasing out of private practice by doctors by providing non-practising
Formation of a separate national population policy.

३) २००० ई। तक सभी के लिए स्वास्थ्य के संबंध में भारत द्वारा निर्धारित चार लक्ष्यों की सूची।

स्वास्थ्य और परिवार कल्याण मंत्रालय ने 1982 में 2000 2000 तक स्वास्थ्य के लिए सभी के लक्ष्य ’को प्राप्त करने के लिए राष्ट्रीय प्रतिबद्धता को ध्यान में रखते हुए एक Policy राष्ट्रीय स्वास्थ्य नीति’ विकसित की। नीति को 1983 में मंजूरी दी गई थी। वर्तमान स्वास्थ्य स्थिति को ध्यान में रखते हुए, यह 1985, 1990 और 2000 ईस्वी तक प्राप्त किए जाने वाले लक्ष्यों और लक्ष्यों को निर्धारित करता है। प्राथमिक स्वास्थ्य देखभाल के माध्यम से 2000 ईस्वी तक सभी के लिए स्वास्थ्य प्राप्त करने पर जोर दिया गया है

राष्ट्रीय स्वास्थ्य नीति में प्रकाश डाला गया महत्वपूर्ण बिंदु हैं:

स्वास्थ्य देखभाल के निवारक और प्रचारक पहलुओं पर जोर।
द्वार पर स्वास्थ्य देखभाल की उपलब्धता पर जोर।
एक राष्ट्रीय चिकित्सा और स्वास्थ्य शिक्षा नीति का विकास।
समुदाय की स्वास्थ्य जरूरतों को पूरा करने के लिए प्रत्येक गांव में एक स्वास्थ्य समिति का गठन।
स्वास्थ्य देखभाल वितरण में गैर-सरकारी संगठनों का समावेश।
आधुनिक प्रणाली के साथ चरणबद्ध एकीकरण द्वारा स्वास्थ्य प्रणाली में भारतीय चिकित्सा पद्धति और होम्योपैथी की व्यापक भागीदारी।
स्कूली छात्रों के लिए संगठित सेवाएँ।
जनशक्ति आवश्यकताओं का आकलन करने और समय पर निर्णय लेने के लिए प्रबंधन सूचना प्रणाली का निर्माण किया,
आवश्यक चिकित्सा उपकरणों का स्वदेशी निर्माण।
राज्यवार आधार पर स्वास्थ्य बीमा योजनाएँ शुरू करना।
ग्रामीण और झुग्गी आबादी को पोषण और भोजन के वितरण पर ध्यान दिया जाना चाहिए।
रोकथाम पीएफ खाद्य मिलावट।
एमसीएच सेवाओं का सुदृढ़ीकरण जिसमें पारंपरिक जन्म अटेंडेंट का प्रशिक्षण या डेज़ी और विशेषज्ञों को सभी जटिल मामलों का संदर्भ शामिल है।
गैर-अभ्यास प्रदान करके डॉक्टरों द्वारा निजी अभ्यास से बाहर निकालना
एक अलग राष्ट्रीय जनसंख्या नीति का गठन।

3) 2000 ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ସ୍ for ାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ଭାରତ ଦ୍ set ାରା ସେଟ୍ ହୋଇଥିବା ଯେକ any ଣସି ଚାରୋଟି ଲକ୍ଷ୍ୟ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ କର |

ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ପରିବାର କଲ୍ୟାଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ 1982 ମସିହାରେ ‘ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ନୀତି’ର ବିକାଶ କରିଥିଲା ଯାହାକି’ 2000 ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ’ର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ ପାଇଁ ଜାତୀୟ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି। 1983 ରେ ଏହି ନୀତି ଅନୁମୋଦନ କରାଯାଇଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସ୍ଥିତିକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖି ଏହା 1985, 1990 ଏବଂ 2000 ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ହାସଲ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏବଂ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥିର କରିଥାଏ। ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ମାଧ୍ୟମରେ 2000 ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ହାସଲ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି

ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ନୀତିରେ ଆଲୋକିତ ହୋଇଥିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି:

ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବାର ପ୍ରତିଷେଧକ ଏବଂ ପ୍ରୋତ୍ସାହନମୂଳକ ଦିଗ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଅନ୍ତୁ |
ଦ୍ୱାର ସୋପାନରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଉପଲବ୍ଧତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଅନ୍ତୁ |
ଏକ ଜାତୀୟ ଚିକିତ୍ସା ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତିର ବିକାଶ |
ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗ୍ରାମରେ ଏକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କମିଟି ଗଠନ |
ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ବିତରଣରେ ଅଣ-ସରକାରୀ ସଂଗଠନର ଯୋଗଦାନ |
ଆଧୁନିକ ପ୍ରଣାଳୀ ସହିତ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ଏକୀକରଣ ଦ୍ୱାରା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଭାରତୀୟ medicine ଷଧ ଏବଂ ହୋମିଓପାଥିର ବୃହତ ଯୋଗଦାନ |
ବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସଂଗଠିତ ସେବା |
ମାନବ ଶକ୍ତି ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଆକଳନ କରିବା ଏବଂ ଠିକ ସମୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପାଇଁ ପରିଚାଳନା ସୂଚନା ବ୍ୟବସ୍ଥା ନିର୍ମାଣ,
ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଚିକିତ୍ସା ଉପକରଣର ସ୍ୱଦେଶୀ ଉତ୍ପାଦନ |
ରାଜ୍ୟ ଭିତ୍ତିରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବୀମା ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିବା |
ଗ୍ରାମା and ୍ଚଳ ଏବଂ ବସ୍ତି ଜନସଂଖ୍ୟାରେ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ବଣ୍ଟନ ଉପରେ ପ୍ରାଥମିକତା ଦିଆଯିବ |
Pf ଖାଦ୍ୟ ବ୍ୟଭିଚାର ରୋକିବା |
MCH ସେବାକୁ ମଜବୁତ କରିବା ଯେଉଁଥିରେ ପାରମ୍ପାରିକ ଜନ୍ମ ସେବକ କିମ୍ବା ଡେଜର ତାଲିମ ଏବଂ ସମସ୍ତ ଜଟିଳ ମାମଲା ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ନିକଟକୁ ପଠାଯିବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ |
ଅଣ ଅଭ୍ୟାସ ଯୋଗାଇ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଅଭ୍ୟାସରୁ ପର୍ଯ୍ୟାୟ କ୍ରମେ |
ଏକ ପୃଥକ ଜାତୀୟ ଜନସଂଖ୍ୟା ନୀତି ଗଠନ |

QUIZ App Download Link-